Παρασκευή 25 Μαρτίου 2022

Ποιος ανακάλυψε την Αμερική; [Κριτική θεάτρου]

Ποιος ανακάλυψε την Αμερική; της Χρύσας Σπηλιώτη από το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου με τη Σοφία Βογιατζάκη και Άννα Μονογιού σε σκηνοθεσία Νίκου Καραγεώργου και Κατερίνας Σιώζου.  

Μια πολύ καλή παράσταση που μας παρουσιάζει τη ζωή δυο γυναικών, ξαδέρφες και φίλες κολλητές που ενηλικιώθηκαν μαζί και γέρασαν μαζί! Δυο γυναίκες με τις αδυναμίες και τις αρετές τους, μια φιλία που δοκιμάζεται στο πέρασμα του χρόνου, ένα ταξίδι στο χρόνο για την ανακάλυψη της Αμερικής που δεν είναι τίποτα άλλο από τον ίδιο τους τον εαυτό. Πολύ καλές ερμηνείες από Βογιατζάκη και Μονογιού με την Άννα Μονογιού, όμως, να ξεχωρίζει ερμηνεύοντας εξαιρετικά κάθε πτυχή του χαρακτήρα του ρόλου της αλλά και των άλλων ρόλων στους οποίους "μπαινόβγαινε" φυσικά και άνετα!

Ένα κείμενο όχι ιδιαίτερα δυνατό παρά μόνο σε κάποια σημεία αλλά τόσο καλά σκηνοθετημένο και ερμηνευμένο που οι αδυναμίες του κειμένου υποσκελίζονται! Τα σκηνικά είναι τόσο λειτουργικά και τοποθετημένα στη σωστή θέση που προσδιορίζουν τον χρόνο και τον τόπο εύγλωττα και δίνουν στις ηθοποιούς την ευχέρεια να κινούνται, να ερμηνεύουν και να υποδύονται τους ρόλους τους αβίαστα και με ταχύτητα χωρίς να επηρεάζεται διόλου η ροή του κειμένου! Ειδικά το τεράστιο ρολόι που δεσπόζει πάνω από όλα στη σκηνή είναι και το πιο δηλωτικό στοιχείο για τον χρόνο που είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού, ο ανίκητος δυνάστης από τον οποίο κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει και προσθέτει πέρα από φθορά αλλά και γνώση της ματαιότητας των πραγμάτων. Οι ηρωίδες αποδέχοντας την υποτέλεια τους στο χρόνο, αποδέχονται η μία την άλλη, αποδέχονται τα λάθη τους, αποδέχονται τον εαυτό τους και γερνούν μαζί.

Η μουσική του Διονύση Τσακνή στηρίζει απόλυτα το έργο καθώς και τα κοστούμια, ειδικά το κοστούμι του άντρα που κυκλοφορεί στις ζωές των γυναικών σαν σκιά είναι ιδιατέρως ευρηματικό.  (Το ιδανικό, κατά τη γνώμη μου, θα ήταν να μη παρουσιαζόνταν καν ο άντρας σαν φυσική παρουσία να παρέμεινε μια μαύρη κάσκα και ένα μαύρο πανωφόρι: "για ένα αδειανό πουκάμισο".)

Να λοιπόν πως ένα απλό κείμενο μπορεί να απογειωθεί με καλές ερμηνείες, μουσική, κοστούμια αλλά κυρίως με εξαιρετική σκηνοθεσία που εκμεταλλεύεται κάθε σημείο της σκηνής, ακόμα και της πλατείας, χωρίς να αφήνει σε κανένα σημείο να γίνει "κοιλιά" στο έργο και να κάνει τον θεατή να μην καταλαβαίνει πότε πέρασε ο χρόνος και τελείωσε η παράσταση, νικώντας έτσι κατά κάποιο τρόπο το τεράστιο ρολόι που στέκεται απειλητικά στο σκηνικό της ζωής μας.

Παρασκευή 11 Μαρτίου 2022

Ορατή σαν αόρατη [Κριτική βιβλίου]

Ορατή σαν αόρατη, η αγαπημένη μας Ζυράννα Ζατέλη επανήλθε με το τρίτο μέρος της τριλογίας «Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους». Μας ξαναβάζει στη ζωή της Λεύκας που έχει μεγαλώσει πια και επαγγέλεται ghost writer! Γράφει δηλαδή για μια άλλη, την Εζμίρα Σιουντεβά, η οποία την πληρώνει για να της γράφει ποιητικές συλλογές και κείμενα  και αυτή να τα εκδίδει σαν να είναι δικά της! Φαίνεται πια καθαρά ότι η Λεύκα έχει πολλές ομοιότητες με τη Ζατέλη! Όλοι οι ζατελικοί ψάχνουν σε ποια συγγραφέα έχει δώσει κείμενά της η Ζατέλη και ποιο μυστικό κρύβει το όνομα αυτό: Εζμίρα Σιουντεβά. Το θέμα δεν είναι τόσο αυτό, όσο το ότι μας φαίνεται τεράστιο το διάστημα μέχρι να ξανά εκδώσει μυθιστόρημα (κάθε 7 χρόνια όπως γεννούν οι ελαφίνες!). Παρά ταύτα εξακολουθεί να μας μαγεύει με την ονειρική της γραφή και με το θεσπέσιο τρόπο που χρησιμοποιεί τις λέξεις και περιγράφει τους ήρωές της! 
Το τελευταίο βιβλίο της, «Ορατή σαν αόρατη», άργησε πολύ (πάνω από 7 χρόνια) και παρόλο που δεν είναι  όπως τα προηγούμενα που μας μετέφεραν μαγικά σε ένα άλλο σύμπαν, είναι τόσο ευπρόσδεκτοι οι παλιοί λατρεμένοι ήρωες όπως ο Σέρκας, ο Ντάφκος, η Ελένη, η Ζήνα που δεν μπορείς να μην απολαύσεις οτιδήποτε γράφει για αυτούς και για την ζωή τους! Αυτά τα μυθιστορηματικά πρόσωπα έχουν αποκτήσει σάρκα και οστά μέσω της γραφής της που πλέον αναρωτιέσαι αν πρόκειται για πραγματικά αγαπημένα πρόσωπα της συγγραφέως! Σίγουρα όμως έχουν γίνει δικά μας αγαπημένα πρόσωπα! Σε αυτό το βιβλίο μπερδεύει ακόμα πιο πολύ τη φαντασία με τη πραγματικότητα γιατί είναι εμφανές ότι με το ένα πόδι πατάει στην πραγματικότητα και με το άλλο στη μυθοπλασία!
 Η Ζατέλη, η μοναδική αυτή συγγραφέας περιδιαβαίνει μέσα στα βιβλία της, αόρατη σαν ορατή! Όταν σε μια συνέντευξη τη ρώτησαν: Τι είστε κυρία Ζατέλη; Αερικό; Μάγισσα; Ξωτικό; Αυτή απάντησε: «Είμαι η Ζυράννα. Λίγο πολύ τα εμπεριέχω όλα. Μα και γήινη συνάμα. Πολύ. Πατώ για να πετώ.»