12 ένορκοι [Σχολιασμός Θεάτρου]

12 ένορκοι σε σκηνοθεσία της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη. 12 ένορκοι συνεδριάζουν για το αν θα καταδικάσουν ένα αλλοδαπό αγόρι δεκαέξι χρονών που κατηγορείται για το φόνο του πατέρα του. Αν το καταδικάσουν, τότε πρέπει να του εφαρμοστεί θανατική ποινή… Δεν είναι τυχαίο ότι μια παράσταση παίζεται για 10 συναπτά χρόνια σε ένα γεμάτο θέατρο…Το θεμέλιο της παράστασης που τη κρατάει «στέρεα» τόσα χρόνια είναι βασικά το σενάριο, το κείμενο. Ένα σπουδαίο κείμενο, κλασικό πια, που πραγματεύεται την ελευθερία της γνώμης, την ελευθερία της σκέψης, την ευθύνη της απόφασης για τη ζωή κάποιου άλλου, τη δικαιοσύνη, πώς κρίνουμε μέσα από τις προκαταλήψεις μας και τα στερεότυπα μας, πόσο πρέπει να παλέψουμε με τον εαυτό μας, να τον νικήσουμε και να βγούμε έξω από αυτόν ώστε να δούμε καθαρά και να αποφασίσουμε σωστά και δίκαια για ένα ζήτημα ζωής και θανάτου που αφορά κάποιον άλλον ή τουλάχιστον να έχουμε μια αιτιολογημένη αμφιβολία για την ενοχή του. Με ένα υπέροχο κείμενο δεν μπορεί να είναι σαθρό το έδαφος για να μπουν τα θεμέλια αυτής της παράστασης. Μετά έρχεται η πολύ καλή σκηνοθεσία που χτίζει πάνω στα θεμέλια του κειμένου για να δώσει μορφή στο «οικοδόμημα» και να «δέσει» τους ηθοποιούς άρτια μεταξύ τους ώστε να κινούνται, να εκφράζονται, κάποιοι να παλεύουν να ακουστούν χωρίς να επιχειρηματολογούν και κάποιοι εν τέλει να πέφτουν νικημένοι από τον ίδιο τον εαυτό τους. Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι οι αρμοί που εφάπτονται όλα τα υλικά και προκύπτει μια «γερή», δυνατή παράσταση, ένα δικαστικό δράμα του 1957 που στέκεται μέχρι σήμερα με όλα του τα μηνύματα ολοζώντανα, διαυγή,  με μια απίστευτη διαχρονικότητα. Θα μπορούσε να παίζει και τα επόμενα δέκα χρόνια σε ένα γεμάτο θέατρο…

Ο νόμος του Μέρφι [Σχολιασμός ταινίας]

Ο νόμος του Μέρφι, μια ταινία του Αγγέλου Φραντζή που αναμετράται πρόσωπο με πρόσωπο με σοβαρά, θέματα ύπαρξης, ζωής και θανάτου βάζοντας μπροστά την Κάτια Γκουλιώνη να κονταροχτυπηθεί με αυτά με έναν απίθανο σουρεαλιστικό και κωμικό τρόπο, με τη τρέλα της και τον τσαμπουκά της. Είναι δύσκολο να ισχύσει ο νόμος του Μέρφι σε αυτό το εγχείρημα και να πάνε όλα στραβά. Για την ακρίβεια ελάχιστα  πράγματα πήγαν στραβά.. η εγχείρηση πέτυχε, μένει να δούμε αν πέθανε ο ασθενής…Αν λοιπόν ήταν λίγο πιο μαζεμένο, σφιχτοδεμένο και δεν πλατείαζε σε αρκετά σημεία θα ήταν μια ξεχωριστή ταινία μαύρης κωμωδίας για τα ελληνικά δεδομένα. Η Γκουλιώνη έχει πάρει όλη την ταινία πάνω της, πέφτει σαν μια σύγχρονη Αλίκη (κλεμμένο σχόλιο από θεατή στην αίθουσα του σινεμά) στη χώρα των θαυμάτων, στη δαιδαλώδη χώρα της ύπαρξης της με τα συμπλέγματά της, τις προβολές και τις αντιμεταβιβάσεις της, και δυσκολεύεται να βρει την έξοδο ως Αλίκη…τα καταφέρνει όμως πολύ καλά σαν Κάτια… Ο Φραντζής  σκηνοθετεί την ταινία «απελευθερωμένα» δείχνοντας έκδηλα την αγάπη του σε αυτό το μέσο, σε αυτή τη μηχανή ονείρων που λέγεται κινηματογράφος για αυτό και δυσκολεύεται στο να τη «μαζέψει» λίγο…Τελικά, οτιδήποτε μπορεί να πάει καλά λοιπόν, θα πάει καλά…

Γαλήνη [Σχολιασμός βιβλίου]

Πώς γίνεται να αισθάνεσαι γαλήνη όταν διαβάζεις τη Γαλήνη του Ηλία Βενέζη ενώ πρόκειται για ένα δραματικό, σπαραχτικό βιβλίο το οποίο περιγράφει τις δυσκολίες και τα δράματα της ζωής των Μικρασιατών που εγκαταστάθηκαν στην Ανάβυσσο μετά τον διωγμό; Ίσως γιατί ο λογοτεχνικός λόγος του Βενέζη ποτίζει με γαλήνη τη ψυχή του αναγνώστη στάλα στάλα, με τη λυρικότητα και την ομορφιά των περιγραφών των ανθρώπων, της φύσης, της πίστης και του αγώνα όλων προς τη γαλήνη. Υπέροχο βιβλίο, το διάβασα αργά, λίγο, λίγο, απολαυστικά. Πάμπολλες φορές ξαναγυρνούσα πίσω όταν τελείωνε μια πρόταση για να τη ξαναδιαβάσω ώστε να γευτώ τη λογοτεχνία του Βενέζη γουλιά γουλιά σαν ένα παλιό κόκκινο κρασί… Ξεκίνησα να τον διαβάζω με την Αιολική γη που όξυνε τους «λογοτεχνικούς» μου κάλυκες, συνέχισα με την Γαλήνη που τους ικανοποίησε απολαυστικά και θα τελειώσω με το Νούμερο 31328 που φαντάζομαι σαν επιδόρπιο θα κλείσει γλυκά και ολοκληρωτικά την πορεία προς την «αναγνωστική»  μου γαλήνη ώστε να εντυπωθεί στη μνήμη και στην ψυχή μου παντοτινά αυτός ο μοναδικός λογοτέχνης. Και μετά τι;

Joker: Τρέλα για δύο [ Σχολιασμός ταινίας]

Joker: Τρέλα για δύο.  Επιτέλους ένα ενδιαφέρον σίκουελ που δεν «τραβάει από τα μαλλιά» την επιτυχία του πρώτου αλλά αντιθέτως το εμβαθύνει με σκοπό την αναζήτηση ταυτότητας αυτής της βασανισμένης ψυχής. Και ενώ οι περισσότεροι φαν του Τζόκερ περίμεναν να τον δουν να κυριαρχεί και να σκορπά την τρέλα του ως σύμβολο κοινωνικής και πολιτικής επανάστασης ο σκηνοθέτης κάνει μια στροφή προς την κακοποιημένη, βασανισμένη και κρυμμένη, πίσω από την περσόνα του Τζόκερ, άρρωστη ψυχή του Άρθουρ Φλεκ μήπως και τη γιατρέψει. Προσπαθεί με διάφορους τρόπους:

- με τον κοινωνικό θεσμό της υπεράσπισης, μέσω της δικηγόρου του, 

- μέσω της μουσικής και του χορού, ως αχτίδες φωτός, ως καταφύγιο μέσα στα σκοτάδια της ψυχής του(όχι μόνο στέκεται μια χαρά ως μιούζικαλ η ταινία αλλά και ταιριάζει άψογα με τη ψυχοσύνθεση του ήρωα αλλά και της παρτενέρ του, έξυπνη  εισβολή και αξιοποίηση  της Γκάγκα στην ιστορία του Τζόκερ)

 - ταυτόχρονα του  γνωρίζει την αγάπη μέσω της Λι (Γκαγκα) μιας και η αγάπη τα γιατρεύει ολα(;) αλλά έλα που η Λι γοητεύεται και ερωτεύεται τον Τζόκερ, τη σκιά της ψυχής και όχι την ίδια τη ψυχή.

 Άλλωστε βρισκόμαστε στην εποχή της εικόνας, της ψευδαίσθησης και της πλασματικής ευτυχίας. Το φαίνεσθαι κυριαρχεί, πως θα μπορούσε κάποιος να δει κάτι άλλο. Ο Αρθουρ Φλεκ όμως δεν μπορεί άλλο, κουράστηκε, μεγάλωσε, θέλει να είναι ο εαυτός του… ο Τζόκερ τον ξεζούμισε, του ήπιε το αίμα ως βρυκόλακας του εαυτού του. Τη μάνα του την έχει ήδη σκοτώσει, όπως και κάποιους εκπροσώπους της κοινωνίας που γέννησαν τον Τζόκερ, δεν μπορεί άλλο να συνεχίσει ως κακός, θέλει να ησυχάσει πια. (Δεν είναι τυχαίο που ο Τζόκερ ξαναγεννιέται μέσα του όταν του ξανά θυμίζουν τη σχέση  με τη μάνα του μέσα στο δικαστήριο και απολύει τη δικηγόρο του). Στέκεται λοιπόν μπρος στην κοινωνία (βάζοντας το σκαμνί μπροστά στους ενόρκους) και στη κάμερα μπροστά και τους λέει με το πιο θλιμμένο του βλέμμα: Δεν μπορώ άλλο…δεν υπάρχει Joker. «Σκοτώνει» τον Joker. Δυστυχώς όμως δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τη σκιά του αφού η σκιά δηλώνει την ύπαρξή του σε έναν πραγματικό κόσμο με ήλιο, σε έναν κόσμο που υποτίθεται λάμπει ο ήλιος της δικαιοσύνης. Κι έτσι τον σκοτώνουν κι αυτόν. Δεν υπάρχει λύτρωση λοιπόν, δεν θα μπορούσε άλλωστε, ήταν ανεπανόρθωτο το κακό που υπέστη…

Υπέροχος για άλλη μια φορά ο Φινιξ, εξαιρετική σκηνοθεσία του Τοντ Φιλιπς, ανολοκλήρωτη όμως, σεναριακά, η προσωπικότητα της Λι, χρειαζόνταν και άλλον χώρο και χρόνο για να στεριώσει και να «δέσει» η παρουσία της. Θα συνεχιστεί άραγε με τη δική της ιστορία; Ο σπόρος μπήκε..

Αίας [Σχολιασμός θεάτρου]

Ο Αίας του Σοφοκλή του Γιώργου Νανούρη με τον συγκλονιστικό Μιχάλη Σαράντη και τον Αγρινιώτη ζωγράφο Απόστολο Χατζαρά. Ξεκινάει λοιπόν η παράσταση με τον Σαράντη να μπαίνει στη σκηνή και να μας αφηγείται τον Αίαντα του Σοφοκλή σαν ένας σύγχρονος παραμυθάς. Παρακολουθούμε λοιπόν ένα «παραμύθι» να διαδραματίζεται μπροστά μας, σαν ένα ζωντανό βιβλίο να ξεπηδούν οι ήρωες μέσα από τον παραμυθά που ρυθμίζει τη φωνή του ανάλογα με το ποιον παριστάνει  και με εικόνες που ζωγραφίζονται εκείνη τη στιγμή από τον ζωγράφο. Ο Σαράντης εναλλάσσεται στους ρόλους του με απίστευτη ευκολία, δίνει ολοκληρωτικά τη ψυχή και το σώμα του στο να ζωντανεύει κάθε φορά τον κάθε ρόλο του (9 ρόλους συνολικά) και ο Χατζαράς να τον «βοηθάει» δίνοντας του την εικόνα-ζωγραφιά του κάθε ρόλου. Ο διάλογος του αφηγητή με τον ζωγράφο είναι εικαστικός κι έτσι δημιουργείται ένα οπτικοακουστικό παραμύθι αυτής της αρχαίας τραγωδίας. Ομολογουμένως πρωτότυπη και μοναδική σαν ιδέα μονολόγου αρχαίας τραγωδίας. Ο Μιχάλης Σαράντης είναι τεχνικά άρτιος και η παράσταση δίνει την εντύπωση ότι θα μπορούσε να διδάσκεται ως μάθημα σε φοιτητές δραματικής σχολής στο πως ένας ηθοποιός μπαινοβγαίνει σε ρόλους τοποθετώντας ανάλογα τη φωνή του και το σώμα του χωρίς καμμία αλληλεπίδραση με άλλο ηθοποιό. Κι εδώ βρίσκεται το «δυσδιάκριτο» θα έλεγα μειονέκτημα της παράστασης γιατί αυτό το μειονέκτημα βρίσκεται μέσα στο πλεονέκτημά της: στην υποκριτική δεινότητα του ηθοποιού. Σε πολλές στιγμές βλέποντας καθηλωμένος τον Σαράντη αναρωτιέσαι, μα πως το κάνει αυτό, με αποτέλεσμα να «βλέπεις» περισσότερο τον ηθοποιό παρά τον ήρωα που ενσαρκώνει κάθε φορά και κάπου να χάνεται και το νόημα της πιο παλιάς τραγωδίας του Σοφοκλή. Παρ’ όλα αυτά είναι ένα μοναδικό θέαμα, μια εξαιρετική δουλειά και μια καταπληκτική ερμηνεία.

Δεκαεπτά κλωστές, [Σχολιασμός σειράς, βιβλίου]

Δεκαπεπτά κλωστές, βιβλίο του Πάνου Δημάκη,σειρά του Τσαφούλια COSMOTE TV. Ξεκινάμε με τη σειρά η οποία είναι 
ατμοσφαιρική με εξαιρετική σκηνοθεσία, φοβερή φωτογραφία και πολύ καλές ερμηνείες. Κάτι όμως στο σενάριο δεν λειτουργεί καλά. Παρακολουθούμε τον ήρωα να ζει μια απλή ζωή, να ονειρεύεται, να εξασκεί τα ταλέντα του, να ερωτεύεται, μέχρι να έρθει η πρώτη συκοφαντία, η πρώτη αδικία εις βάρος του και να αρχίζει σιγά σιγά η κατάβασή του προς τη κόλαση. Κατά τη γνώμη μου η σειρά έμεινε πιο πολύ στη φωτεινή ζωή του ήρωα παρά στη σκοτεινή για αυτό και φάνηκε λίγο άνισο το αποτέλεσμα, δεν με έπεισε απόλυτα η μετάλλαξή του από ένα φιλήσυχο ανθρωπάκι σε έναν δολοφόνο που σκοτώνει αδιακρίτως, ακόμα και μικρά παιδιά. Οπότε το επόμενο βήμα ήταν να διαβάσω το βιβλίο για να καταλάβω πως και αν αποδόθηκε πιστά σεναριακά αυτή η απίστευτη ιστορία της μαζικής σφαγής στα Κύθηρα, ένα ασύλληπτο γεγονός για τα ελληνικά δεδομένα. Το βιβλίο είναι αρκετά καλό, δημιουργεί κι αυτό τη δική του ατμόσφαιρα αν προσπεράσουμε λίγο το επιτηδευμένο λογοτεχνικό ύφος σε αρκετά σημεία. Οι περιγραφές της φύσης και της κοινωνίας του νησιού καθώς και η προσπάθεια ψυχανάλυσης του ήρωα είναι πολύ αξιόλογες και βαθιά μελετημένες από τον συγγραφέα. Εξηγεί πως η μικρή κοινωνία και η ηθική εκείνης της εποχής μπορεί να καταστρέψουν έναν άνθρωπο πιο πολύ από ότι η σειρά (άλλωστε αυτή είναι η «πολυτέλεια» ενός βιβλίου) αλλά όμως, να τον μετατρέψουν σε δολοφονική μηχανή αθώων ανθρώπων χωρίς να έχει δείξει προγενέστερα κανένα ψυχολογικό πρόβλημα είναι κάπως λιγότερο πιστευτό. Βέβαια σε συνέντευξη του συγγραφέα Πάνου Δημακη αναφέρεται ότι στη πραγματικότητα δεν υπήρχε πατέρας, σε ληξιαρχικό έγγραφο της εποχής υπάρχει η φράση «απόντος πατέρα» χωρίς να γνωρίζουμε τι έχει συμβεί στον πατέρα ενώ στο βιβλίο και κατά επέκταση στη σειρά φαίνεται ότι ο άνθρωπος αυτός μεγάλωσε εντελώς φυσιολογικά με μεγάλη αγάπη και από γλυκύτατους γονείς. Καταλαβαίνουμε βέβαια πόσο δύσκολο είναι μελετηθεί ή τουλάχιστον να σκιαγραφηθεί η προσωπικότητα αυτού του ανθρώπου που έζησε πριν πάνω από 100 χρόνια σε έναν απομονωμένο τότε νησί στην Ελλάδα (μάλιστα δεν πήρε μεγάλη έκταση στην υπόλοιπη Ελλάδα, τόσο αποτρόπαιο γεγονός) γι’αυτό θεωρώ ότι το βιβλίο και η σειρά στέκονται εξαιρετικά με αξιοπρέπεια και σεβασμό στη μνήμη αυτών των ανθρώπων και γενικά αυτής της τραγωδίας. Οπότε συμπερασματικά όσον αφορά τη σειρά ήταν ευτύχημα που ανέλαβαν αυτό το δύσκολο εγχείρημα να το κάνουν εικόνα και λόγο οι τόσο αξιόλογοι δημιουργοί μας Τσαφούλιας και Παπαοικονόμου. Έπεσε σε καλά χέρια…

Ted Lasso [Σχολιασμός σειράς]

Ted Lasso, μια σειρά γεμάτη συναίσθημα, ανθρωπιά, καλοσύνη που σε κάνει να περνάς ευχάριστα με τρόπο απλό, ανθρώπινο, ουσιαστικό. Οι χαρακτήρες της σειράς καλοδουλεμένοι, και καλοπαιγμένοι από τους ηθοποιούς με έξυπνο σενάριο αν και ο χαρακτήρας του Ted Lasso σε πολλές στιγμές είναι μη ρεαλιστικός μιας και δεν τον βλέπουμε ποτέ να θυμώνει (ευτυχώς που τον έβαλαν να παθαίνει κρίσεις πανικού γιατί αλλιώς θα ήταν εντελώς εξωπραγματικός) αλλά δεν πειράζει γιατί η σειρά πετυχαίνει τον στόχο της: να μας κάνει γελάσουμε, να λυπηθούμε, να συγχωρούμε, να αισιοδοξούμε, να προσπαθούμε να είμαστε καλύτεροι άνθρωποι. Κι όλα αυτά παρακολουθώντας έναν Αμερικανό προπονητή να προπονεί μια αγγλική ομάδα ποδοσφαίρου, με τα στελέχη και τους παίχτες της ομάδας να αλληλεπιδρούν με τέτοιο τρόπο ώστε να ζωγραφίζεται ένα χαμόγελο στο πρόσωπό μας αλλά δια μαγείας να χαμογελά και η ψυχή μας.

Αιολική ζωή, [Σχολιασμός βιβλίου]

Αιολική γη, του Ηλία Βενέζη. Ποτέ δεν είναι αργά για κλασική ελληνική λογοτεχνία. Ίσα ίσα σε μεγαλύτερη ηλικία την εκτιμάς πολυ περισσότερο από την εποχή που τη συναντούσες σε αποσπάσματα στα σχολικά βιβλία.  Πρόκειται λοιπόν για ένα υπέροχο βιβλίο, όχι τόσο γιατί παρουσιάζει «ζωντανά», λυρικά και βαθιά αισθαντικά μια εικόνα από τη ζωή της Μικρασίας αλλά γιατί παρουσιάζει τη φύση και τον άνθρωπο σαν μια ολότητα, σα μια ψυχή, σαν έναν ιερό δεσμό που αισθάνεται και βιώνει τη ζωή σαν κάτι μαγικό, μυστηριακό κάτι γαλήνιο ακόμα κι αν οι νόμοι της είναι σκληροί και βαμμένοι με αίμα. Δεν μπορώ να περιγράψω καλύτερα αυτό που σου προκαλεί το βιβλίο από την ανάλυση του Αγγέλου Σικελιανού στον πρόλογο της Αιολικής γης: « …Μια γλυκιά γαλήνια ζέστη χύνεται άξαφνα από τα φύλλα του, όχι πια φύλλα βιβλίου μα φύλλα δέντρου, δέντρου νεώτατου και δέντρου προαιώνιου, που με τυλίγει με το σάλεμά του, που θροεί ολοένα σιγανότατα στα αυτιά μου, που επικοινωνεί με το αίμα μου, το νου μου, την καρδιά μου και με τη σειρά του με βοηθάει να κοινωνώ ξανά σε κάποια νέα μου πλατειά επικοινωνία με τον κόσμο όλο: με τη θάλασσα, με τα βουνά, με τα χωράφια, με τα ζώα, με τις ψυχές… είναι η γλυκιά Ιωνική ατμόσφαιρα είναι η κρυφή, χαμένη θαλπωρή της μυστικής του κόσμου σάρκας …είναι η αγνή Ιωνική πνοή του ξεχασμένου και νοσταλγημένου πολιτισμού…» 

Έρικ [Σχολιασμός σειράς]

 

Έρικ, μίνι σειρά στο ΝETFLIX με τον εξαιρετικό Μπένεντικτ Κάμπερμπατς. Τη σειρά όμως δεν μπορείς να την πεις εξαιρετική. Με αφορμή την εξαφάνιση ενός παιδιού, θίγονται πολλά θέματα όπως ρατσισμός, ομοφυλοφιλία, AIDS (αναφέρεται στη δεκαετία 80), ψυχική ασθένεια, κοινωνικές ανισότητες, παιδοφιλία, διαφθορά. Όλα αυτά παρουσιάζονται με τον απλό, αβίαστο αμερικανικό τρόπο που σε κάνει να παρακολουθείς χαλαρά χωρίς να προβληματίζεσαι ιδιαίτερα.  Ενώ υπάρχει ωραίο εύρημα για το τέρας που κρύβεται μέσα στον ήρωα που το κουβαλάει από την τραυματική του παιδική ηλικία ζώντας την χωρίς αγάπη από τον πατέρα του αλλά και τη μητέρα του, το πως και γιατί εξαφανίζεται το παιδί του δεν πείθει καθόλου.  Οπότε αν η ραχοκοκαλιά της σειράς είναι «σπασμένη» δεν μπορούν να σταθούν τα υπόλοιπα «μέλη» της σειράς. Παρόλα αυτά απολαμβάνουμε να βλέπουμε τον Μπένεντικτ Κάμπερμπατς.

Θάλασσα, Θάλασσα [Σχολιασμός βιβλίου]

Θάλασσα,θάλασσα της Άιρις Μέρντοκ. Ένα πολύ καλό βιβλίο, σε πολλά σημεία φιλοσοφικό, ψυχαναλυτικό και με εξαιρετική λογοτεχνική γλώσσα. Ο ήρωας του, ένας πετυχημένος θεατρικός σκηνοθέτης με βασικά χαρακτηριστικά εγωμανία και ναρκισσισμό αποσύρεται για να στοχαστεί, να γράψει ίσως τα απομνημονεύματα του με στόχο να γίνει ένας σοφός και ίσως ταπεινός ηλικιωμένος. Δεν τα καταφέρνει όμως γιατί συναντά τον παλιό του έρωτα και στην προσπάθεια του να τη ξανά κερδίσει χάνει κάθε ίχνος αντικειμενικότητας, η εγωπάθεια του εκτοξεύεται, θεωρεί ότι όλα γυρνούν γύρω από αυτόν με μια ατσάλινη αυτοπεποίθηση που σπάει κόκαλα. Στην ουσία βλέπουμε μόνο τη μια πλευρά αυτού του έρωτα. Η συγγραφέας δεν μας αναλύει εις βάθος τι αισθάνεται το άλλο πρόσωπο τονίζοντας με αυτό τον τρόπο ακόμα περισσότερο πόσο λανθασμένα  μπορεί ένας άνθρωπος να πλάθει την πραγματικότητα μέσα στο μυαλό του όσο έξυπνος κι αν είναι. 

Πρόκειται για ένα ογκώδες βιβλίο που το πρώτο μέρος του είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον, θίγει φιλοσοφημένα και με εμβρίθεια διάφορα θέματα ενώ στο δεύτερο μέρος (από τη στιγμή που συναντά τον νεανικό του έρωτα) κολλάει μόνο σε ένα θέμα: πόσο ο εγωκεντρισμός μας στρεβλώνει τη πραγματικότητα, οδηγεί στον παραλογισμό και μας απομακρύνει από την αλήθεια γενικότερα. 

Κατά τη γνώμη μου θα ήταν αριστούργημα, όπως λέγεται, αν συνέχιζε όπως στο πρώτο μέρος και δεν αναλωνόταν τόσο πολύ σε αυτόν τον απατηλό εξιδανικευμένο και μονόπλευρο έρωτα.

Ρίπλεϊ [Σχολιασμός σειράς]

Ρίπλεϊ, η ασπρόμαυρη σειρά που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το χρώμα ή τους λαμπερούς πρωταγωνιστές Ματ Ντέιμον και Τζουντ Λο της ταινίας «Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϊ» του 1999. Εξαιρετική φωτογραφία, υπέροχα κάδρα, πολύ καλές ερμηνείες ειδικά του πρωταγωνιστή Αντριου Σκοτ μας κεντρίζουν εκ νέου το ενδιαφέρον για αυτόν τον αντί ήρωα της Πατρίσια Χάισμιθ που από πλαστογραφίες και κομπίνες μεταπηδά άνετα σε δολοφονίες προκειμένου να ζει πλουσιοπάροχα κλέβοντας την ταυτότητα του πλούσιου «φίλου» του. Το άδειο βλέμμα, το ανέκφραστο πρόσωπο με το ψεύτικο χαμόγελο στην ερμηνεία του Σκοτ μας παραδίδουν μια ψυχοπαθή προσωπικότητα που με απαράμιλλη ψυχραιμία και παντελή έλλειψη συναισθημάτων ξεγλιστράει από δύσκολες καταστάσεις που απειλούν να τον ξεσκεπάσουν. Το μικρό πέρασμα του Μάλκοβιτς (έχει ερμηνεύσει παλιά τον Ρίπλεϊ σε πιο μεγάλη ηλικία) μας κλείνει το μάτι αφού είναι σαν συναντάει ο ηλικιωμένος Ρίπλεϊ τη νεότερη εκδοχή του και να τον βοηθάει στην πανουργία του ακόμα περισσότερο. Αν παραλείψουμε κάποιες αστοχίες (συγκεκριμένα στις δολοφονίες και στη μεταμφίεση του Ρίπλεϊ) μπορούμε να πούμε ότι είναι μια πολύ καλή, προσεγμένη σειρά με άρτιες στιλιστικά σκηνές που παρά τους αργούς ρυθμούς της (μας δίνει αρκετό χρόνο να τη περιεργαστούμε σαν έργο τέχνης) η αισθητική και η ποιότητά της μας αποζημιώνει δεόντως. 

Λυκοχαβιά [Σχολιασμός θεατρικής παράστασης]

Λυκοχαβιά, θεατρική παράσταση στο Μικρό Θέατρο του Αγρινίου σε σκηνοθεσία Κατερίνας Καραδήμα που θα παιχτεί πάλι τον επόμενο χειμώνα. Το βιβλίο Λυκοχαβιά του Κωνσταντίνου Μπαρμπάτση είναι μια συλλογή διηγημάτων από την οποία η Καραδήμα πήρε το ομώνυμο διήγημα και το μετέτρεψε σε μια εξαιρετική παράσταση οδηγώντας τους ηθοποιούς της σε υπέροχες ερμηνείες γεμάτες ουσία και συναίσθημα. Η παράσταση ήξερε ακριβώς τι ήθελε να μας πει και μας το είπε όχι μόνο άρτια τεχνικά αλλά και με ψυχή βυθίζοντας τον θεατή ολοκληρωτικά στην ιστορία πνευματικά και συναισθηματικά. Όλα τα τεχνάσματα αριστουργηματικά από το πως έστηναν τα σκηνικά οι ηθοποιοί, πως μας εξήγησαν στην αρχή τους γλωσσικούς ιδιωματισμούς, πως αποφάσιζαν να μας δείξουν μια σκηνή παραστατικά και πως επικοινωνούσαν μεταξύ τους για να μας διηγηθούν ένα γεγονός. Σαν να διαβάζεις βιβλίο… 

Η σκηνή στην αρχή άδεια όπως ένα κλειστό βιβλίο. Όταν μετά ανοίγεις το βιβλίο και ξεκινάς να διαβάζεις την εισαγωγή έτσι μπαίνουν οι ηθοποιοί στην σκηνή και αρχίζουν να ξεδιπλώνουν την ιστορία «δημιουργώντας» ολοζώντανες εικόνες όπως ακριβώς θα ήθελε και ένας συγγραφέας να φανταστούμε τον κόσμο του βιβλίου του, να νιώσουμε και να καταλάβουμε αυτό που θέλει να μας πει. Αυτό ακριβώς καθιστά απόλυτα επιτυχημένη μια διασκευή και τη δραματουργική επεξεργασία ενός διηγήματος. Το πέτυχε άψογα η Καραδήμα και έχοντας στην ομάδα της τον Αιμίλιο Αλεξανδρή, την Μαριάννα Νικολογιάννη και τη Σπυριδούλα Κουμπούρη με τις εξαίσιες ερμηνείες τους κατάφεραν να μας προσφέρουν μια υπέροχη παράσταση στον τόπο μας για τον τόπο μας και όχι μόνο αφού ξεπερνά σε αξία τα «σύνορά» μας. Αυτή η παράσταση είχε πράγματι τη λυκοχαβιά στη τσέπη της..

Ο δάσκαλός μου το χταπόδι, [Σχολιασμός ντοκιμαντέρ]

Ο δάσκαλός μου, το χταπόδι, ντοκιμαντέρ στο Netflix βραβευμένο με Όσκαρ. 
Δεν περίμενα  ποτέ ότι θα έβλεπα ντοκιμαντέρ σαν να βλέπω ταινία, δεν περίμενα ότι θα το σκεφτόμουν μέρες μετά και θα αναρωτιόμουν πόσο δυνατή μπορεί να είναι η ιστορία ενός ανθρώπου με ένα χταπόδι. Παρακολουθούμε τη σχέση αυτή αλλά και γενικότερα την ζωή ενός χταποδιού που ξεπερνά όλες τις δυσκολίες του βυθού μέσα από τη κάμερα ενός κινηματογραφιστή, του Craig Foster, που βουτάει κάθε μέρα για να συναντήσει το δικό του χταπόδι. Σαν ένας μεγάλος πρίγκιπας που εξημερώνει και γίνεται φίλος με ένα χταπόδι αντί μια αλεπού! Το αξιοθαύμαστο είναι ότι αυτός ο άνθρωπος έμαθε τόσο πολλά από το χταπόδι που τον βοήθησαν να καλυτερέψει τη ζωή του και κυρίως τη σχέση με την οικογένειά του και να δώσει τα καλύτερα μαθήματα ζωής στο παιδί του. Η κινηματογράφηση του μας χαρίζει υπέροχες εικόνες βυθού, μας γεμίζει συναισθήματα και μας θυμίζει πόσο ευεργετικά δρα η φύση μέσα μας γιατί δεν είμαστε επισκέπτες της αλλά μέρος της. Είμαστε κομμάτι της που όσο ζούμε αποκολλημένοι από αυτήν τόσο θα δυστυχούμε. 

Όταν λοιπόν βλέπεις έναν άνθρωπο να αλληλεπιδρά με ένα χταπόδι και να εκφράζεται με τόση αγάπη και ανησυχία για ένα ζώο που δεν είναι κατοικίδιο, δεν μπορεί παρά να πάρεις και εσύ ως θεατής μαθήματα ζωής και να συνειδητοποιείς ότι αυτό που παρακολουθείς ανεβάζει το επίπεδό σου ύπαρξης και συναισθηματικής νόησης. Μαθαίνεις, μάλλον εμπεδώνεις το μάθημα ζωής, σύμφωνα με τη μοναδική αυτή εμπειρία του Foster, όχι μόνο να σέβεσαι τη φύση και πόσο εύθραυστη είναι η ζωή κάθε ύπαρξης ανθρώπινης και μη, πάνω στον πλανήτη μας αλλά και την ευγένεια που πρέπει σαν είδος να την εξασκήσουμε πιο πολύ… Όλα αυτά παρακολουθώντας τη ζωή ενός χταποδιού 365 μέρες του χρόνου. Απίστευτο!

Υπέροχες μέρες [Σχολιασμός ταινίας]

Υπέροχες μέρες του Βιμ Βεντερς. Μια υπέροχα «βαρετή» ταινία που δίνει αξία στη ρουτίνα της καθημερινότητας θυμίζοντας μας πόσο ευλογημένη είναι αυτή όταν επαναλαμβάνεται σχεδόν με ιεροτελεστία χωρίς να μας αποσπά από το κέντρο της ύπαρξης μας, τα βαθιά θέλω και τις πνευματικές μας ανάγκες. Παρακολουθούμε λοιπόν την καθημερινότητα του κυρίου Χιραγιάμα στο Τόκυο από το πρωί που ξυπνάει μέχρι το βράδυ όλες τις μέρες της εβδομάδας. Βλέπουμε να ξυπνάει να περιποιείται τον εαυτό του σαν να ετοιμάζεται να πάει σε μια σπουδαία δουλειά αλλά αντί αυτού να φοράει μια φόρμα εργασίας για να πάει να καθαρίσει δημόσιες τουαλέτες. Εργάζεται με επαγγελματικό ζήλο, ευσυνείδητα, κάνοντας έτσι το χρέος του προς τη κοινωνία για να ασχοληθεί μετά ή στο διάλειμμά του με το χρέος προς τον εαυτό του, να φωτογραφίσει δέντρα, να χαζέψει τις σκιές τους, να περιποιηθεί τα φυτά του, να απολαύσει τα βιβλία του να ακούσει τη μουσική του. Διάγει μια πλήρης ζωή και μάλιστα «αναλογική», τίποτα ψηφιακό δεν έχει μπει στη ζωή του. Επίσης μαθαίνουμε από τα «συμφραζόμενα» (γιατί αυτός δεν μιλάει σχεδόν καθόλου) ότι πρόκειται για έναν καλλιεργημένο και μορφωμένο άνθρωπο που πιθανώς να ταξίδεψε στη Δύση, φαίνεται να είναι απόκληρος μιας πλούσιας οικογένειας, είναι ευγενικός, χαμογελαστός, ηθικός αξιοπρεπής, δοτικός έχοντας όλα τα χαρακτηριστικά ενός πνευματικά ανώτερου ανθρώπου που γνωρίζει την ουσία και το νόημα των πραγμάτων. 

Ο Βέντερς, σε αυτή τη ταινία του, έρχεται ακόμα πιο κοντά στον άνθρωπο φτάνοντας σε βαθύτερα επίπεδα ύπαρξης. Και το κάνει βάζοντας τον ήρωα του να κάνει τη πιο σιχαμερή δουλειά ξανά και ξανά παρουσιάζοντας μια τόσο απλή καθημερινότητα με επαναλαμβανόμενες στιγμές ζωής που δεν έχουν τίποτα το ενδιαφέρον τόσο ώστε να αναρωτιέσαι μα τώρα τι ταινία είναι αυτή που βλέπω μιας και έχουμε συνηθίσει να έρχονται όλα με φόρα πάνω στο πανί του σινεμά. Όχι όμως σε αυτή τη ταινία γιατί αυτή «δουλεύει υπογείως», έχει μια απίστευτη κρυφή δύναμη που μόνο όταν τελειώσει η ταινία και τη σκέφτεσαι, αντιλαμβάνεσαι πόσο έχει «σκάψει» μέσα σου και πόσο χαίρεσαι που γνώρισες τον κύριο Χιραγιαμα και την απλή ζωή του. Μαγική ταινία.

May December [Σχολιασμός ταινίας]

May December, ταινία του Τοντ Χέινς με Τζούλιαν Μουρ και Νάταλι Πόρτμαν. Η ταινία είναι υποψήφια για Όσκαρ σεναρίου. Η Τζούλιαν Μουρ υποδύεται την Γκρέισι που στα 32 της ερωτεύτηκε το 13χρονο Τζο, μπήκε στη φυλακή για αποπλάνηση ανηλίκου, γέννησε το παιδί του και στη συνέχεια έκανε μαζί του  οικογένεια και αλλά δυο παιδιά. Έρχεται η Νάταλι Πόρτμαν, 20 περίπου χρόνια μετά, ως ηθοποιός που θέλει να την υποδυθεί και μπαίνει στη ζωή της για να μάθει λεπτομέρειες και να καταλάβει τη ψυχοσύνθεση της. Ενώ όλα τα στοιχεία φαίνονται ενδιαφέροντα από τις πρωταγωνίστριες, το σενάριο μέχρι και τη μουσική που προετοίμαζε για κάτι που δεν ήρθε ποτέ τελικά η ταινία δεν κατάφερε να φτάσει κάπου, σαν να έχασε τον προσανατολισμό της επενδύοντας μόνο στις εξαιρετικές πρωταγωνίστριες, χωρίς να καταλάβουμε τελικά ποιος ήταν ο σκοπός του σκηνοθέτη. Σαν να θαμπώθηκε από τις λαμπερές του πρωταγωνίστριες και να έμεινε μόνο στα κοντινά πλάνα τους και στις κοινές σκηνές αυτών χωρίς να πάει πιο βαθιά στους χαρακτήρες τους. Αντιθέτως έστω και παραπλεύρως  στον χαρακτήρα του Τζο φάνηκε ότι του «κλάπηκε» η εφηβική ζωή και ζούσε σαν  ενήλικας χωρίς να γίνει ποτέ ουσιαστικά ενήλικας. Εν τέλει, ο Μάιος δεν συνάντησε ποτέ τον Δεκέμβριο σε αυτή τη ταινία ούτε μέσω καθρεφτών.

Πίσω από τις θημωνιές, [Σχολιασμός ταινίας]

Πίσω από τις θημωνιές, της Ασημίνας Προέδρου, μια πολυβραβευμένη ελληνική ταινία που θίγει κοινωνικά και πολιτικά θέματα της ελληνικής πραγματικότητας με στοιχεία νεορεαλισμού και έναν ιδιαίτερο τρόπο κινηματογραφικής αφήγησης. Η ιστορία είναι χωρισμένη σε τρία κεφάλαια, όσα και τα πρόσωπα της οικογένειας που πρωταγωνιστεί, πατέρας, μητέρα και κόρη όπου όλα κουμπώνουν στο τέλος σαν κομμάτια ενός παζλ και δείχνουν ολοκληρωμένα την εικόνα μιας θλιβερής επαρχιακής πραγματικότητας στα ελληνικά σύνορα χωρίς να επέρχεται λύτρωση. Τα οικονομικά αδιέξοδα του πατέρα, τα «κλειστά» μυαλά της μητέρας, τα μυστικά μιας καθυστερημένης ενηλικίωσης της κόρης βρίσκονται σε πρώτο πλάνο ενώ σε δεύτερο πλάνο ο ρατσισμός και το μεταναστευτικό δρουν καταλυτικά στις ζωές τους. Πίσω από τις θημωνιές, σαν να λέμε, κάτω από το χαλί κρύβουμε τα μικρά και τα μεγάλα εγκλήματα ως άτομα, ως οικογένειες, αλλά και ως κοινωνίες. Οι πολύ καλές ερμηνείες των ηθοποιών, Σταμουλακάτος (πατέρας), Ουζουνίδου (μητέρα), Λάβδα (κόρη), η φωτογραφία και η ρεαλιστική κινηματογράφηση με ιδιαίτερες γωνίες λήψης μας παραδίδουν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ταινία και μας συστήνουν ξανά (μετά τη μικρού μήκους ταινία της: Red Hulk) την πολλά υποσχόμενη δημιουργό: Ασημίνα Προέδρου.

Δεν υπάρχει κακό [Σχολιασμός ταινίας]

Δεν υπάρχει κακό (There is no evil), βραβευμένη ιρανική ταινία του Ρασούλοφ, ενός σκηνοθέτη που του έχουν απαγορέψει να γυρνά ταινίες στη χώρα του αλλά αυτός κρυφά διαμαρτύρεται και επαναστατεί με την τέχνη του προσφέροντάς μας βαθιά ουμανιστικές και αντικαθεστωτικές ιστορίες. Μη συνεχίσετε την ανάγνωση αν θέλετε να τη δείτε...  

Σε αυτή την εξαιρετική ταινία παρακολουθούμε τέσσερις ιστορίες γύρω από τη θανατική καταδίκη που ισχύει ακόμα στο Ιράν. Στην πρώτη ιστορία, παρακολουθούμε την ανούσια καθημερινότητα ενός φιλήσυχου, ευγενικού ανθρώπου, τίποτα δεν σε προετοιμάζει (ούτε καν η σκηνή με τα φανάρια) για αυτό που θα ακολουθήσει. Στη δεύτερη, είσαι πιο προετοιμασμένος αλλά και πάλι σε εκπλήσσει. Ένας φαντάρος βασανίζεται ηθικώς μέχρι να πάρει την απόφαση ότι «μπορεί να το κάνει». Στην τρίτη, έχουν κατασταλάξει πια μέσα σου οι προθέσεις του σκηνοθέτη: Ένας νεαρός επισκέπτεται την κοπέλα του που έχει γενέθλια αφού πρώτα πλυθεί στο ποτάμι για να εξαγνιστούν οι αμαρτίες του. Στην τελευταία καταλήγει ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος ακόμα κι αν πρέπει να «θυσιάσεις» το παιδί σου και να κάνεις φίλη μια αλεπού... 

Μια πράξη έχει συνέπειες, όχι μόνο μεταξύ του θύτη και του θύματος αλλά τα απόνερά της φτάνουν και στον περίγυρο αυτών. Όταν δε η πράξη είναι νόμος του κράτους που απαιτεί την εμπλοκή σου στην αφαίρεση ζωής τότε μπορεί να «πνιγούν» και να καταστραφούν και άλλες ζωές. Ένα καθεστώς που υπονομεύει με αυτόν τον τρόπο την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και θέτει την ηθική του ανθρώπου σε διαπραγμάτευση είτε είναι απολυταρχικό είτε δημοκρατικό «μολύνει» κάθε κύτταρο της ανθρώπινης ακεραιότητας και συνείδησης. Δεν υπάρχει κακό … μόνο αν του επιτραπεί η είσοδος.

Poor things, [Σχολιασμός ταινίας]

Όταν ένας σκηνοθέτης βρίσκει βιβλίο που πραγματεύεται ακριβώς ότι τον απασχολεί εδώ και χρόνια, φτιάχνει το σενάριο και τις εικόνες που το αποθεώνουν και έρχεται το άτομο που εμπιστεύεται, θαυμάζει και έχει κάνει άπειρες συζητήσεις μαζί του, μάλιστα έχει μπει μέσα στο μυαλό, στο όραμα του σκηνοθέτη, έρχεται λοιπόν, να ερμηνεύσει υπέροχα τον πρωταγωνιστικό ρόλο τότε προκύπτει μια σπουδαία ταινία!  Όταν δε αυτός ο σκηνοθέτης είναι Έλληνας, βραβεύεται με τον χρυσό Λέοντα στη Βενετία και πάει ολοταχώς στα βραβεία Όσκαρ με 11 υποψηφιότητες τότε η χαρά και η ικανοποίηση μας είναι διπλή! Όχι μόνο γιατί απολαύσαμε μια ταινία που δείχνει να έχει στόφα μεγάλου σκηνοθέτη αλλά και γιατί ένας Έλληνας δημιουργός κατάφερε να ξεφύγει από τα στενά όρια της χώρας μας και να καταξιωθεί στη διεθνή κινηματογραφική κοινότητα! 

Η ταινία Poor things του Γιώργου Λάνθιμου  είναι ένα παραμύθι για μεγάλους, μια πορεία ενηλικίωσης μιας γυναίκας (Έμα Στόουν)η οποία είναι η μητέρα και το παιδί ταυτόχρονα, σαν όλα να ξεκινούν από αυτήν και να καταλήγουν σε αυτήν. Καθώς ένα μωρό μεγαλώνει νοητικώς σε ένα σώμα ενήλικα βλέπουμε πως μαθαίνει τον κόσμο και πως περνάει από έναν ασπρόμαυρο χωρίς ερεθίσματα σε έναν πολύχρωμο κόσμο με προκλήσεις και περιπέτειες που διψά να τον εξερευνήσει χωρίς κανέναν φραγμό και καθωσπρεπισμό. Η πρόοδος της είναι ταχύτατη μέχρι που γίνεται μια κυνική φιλόσοφος (σαφέστατη αναφορά στον Διογένη στη σκηνή που της κρύβουν τον ήλιο καθώς διαβάζει) και «σφάζει» με τα λόγια της καθετί που αντιτίθεται στον καθαρό από κάθε σύμβαση  επαγωγικό της συλλογισμό.  Οι ερμηνείες, οι σκηνοθετικές τεχνικές, τα χρώματα, τα σκηνικά, η ένδυση, τα θέματα που θίχτηκαν, όλα συνέβαλαν στην εκτόξευση του λανθιμικού σύμπαντος στη κορύφωσή του έχοντας σαν επιστέγασμα τη γυναικεία ανωτερότητα.

Η Ανατομία μιας πτώσης [Σχολιασμός ταινίας]

Η Ανατομία μιας πτώσης της Ζιστίν  Τριέ.  Μια ταινία με έξοχο  σενάριο που πανάξια κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες. Ένα δικαστικό δράμα και όχι μόνο, θα λέγαμε ένα οικογενειακό δράμα, που σε κάνει να μην σε νοιάζει, στο τέλος, τι έγινε ακριβώς γιατί έχεις ήδη «χορτάσει»από τους εξαιρετικούς διαλόγους που ανατέμνουν τον γάμο του ζευγαριού, χωρίς αναισθητικό, και με το δίκιο να πηγαίνει μια στον έναν, μια στον άλλον, σαν μπαλάκι του πινγκ πονγκ. Ακόμα και η γλώσσα (δεν μιλούν στη μητρική τους γλώσσα) που χρησιμοποιούν φαίνεται να υπονομεύει την επικοινωνία τους η οποία αποτελεί το βασικό θεμέλιο στις ανθρώπινες σχέσεις. Καταλυτικό στοιχείο στην «πτώση» αυτού του γάμου είναι το παιδί που δεν μπόρεσε να χωρέσει ανάμεσα στις φιλοδοξίες και στις τύψεις τους. Το παιδί είναι αυτό που τελικά βγάζει την ετυμηγορία και καθορίζει την έκβαση της ιστορίας. Η σκηνοθέτης, γνωρίζοντας ότι διαθέτει ένα δυνατό όπλο, το σενάριο, δεν βιάζεται να περάσει από το ένα πλάνο στο άλλο, μένει και παρατηρεί την έκφραση, τη χειρονομία τη λεπτομέρεια, τους ήχους αποτρέποντας τον θεατή να βγάλει εύκολα συμπεράσματα μιας και η αλήθεια των σχέσεων συγκρούεται με την αλήθεια του καθενός και η «ανατομία» της είναι πολύ δύσκολη υπόθεση.