Το παιχνίδι του καλαμαριού [Κριτική σειράς]

The squid game του Hwang Dong-hyeok. Μια καταπληκτική σειρά 9 επεισοδίων που μας έσκασε σαν βόμβα από τη Νότια-Κορέα όπως έσκασαν και τα 'Παράσιτα' και τρελαθήκαμε με τον τρόπο που παρουσιάζουν τους προβληματισμούς τους οι Νότιο Κορεάτες! Η ιδέα πάνω στην οποία στηρίζεται η σειρά μπορεί να μην είναι πρωτότυπη (βλέπε hunger games) αλλά το πως είναι στημένη σκηνοθετικά, σεναριακά και ερμηνευτικά μας κάνει να τη παρακολουθούμε σαν να μην έχουμε ξαναδεί κάτι παρόμοιο! Το παιχνίδι του καλαμαριού δεν μένει στη δράση και στις ανατροπές αλλά προχωρά και διερευνά τις ανθρώπινες σχέσεις εις βάθος με όλα τα διλήμματα που τίθενται πάνω στη φιλία, στην οικογένεια, στην αξιοπρέπεια και γενικά στις ανθρώπινες αξίες! 

Που μπορεί να φτάσει ένας άνθρωπος προκειμένου να κερδίσει ένα υπέρογκο ποσό; Πόσες επιλογές μας αφήνει μια καπιταλιστική κοινωνία στο κυνήγι του χρήματος και πόσο δυνατός και σταθερός στις αξίες του μπορεί να σταθεί ένας άνθρωπος για να μη παρασυρθεί σε αυτό το «παιχνίδι» των επίπλαστων αναγκών και ικανοποίηση αυτών με όλο και περισσότερο χρήμα; Πως να κρατήσεις την ανθρωπιά σου όταν βρίσκεσαι σε καταστάσεις που πρέπει να πατήσεις επί πτωμάτων για να προχωρήσεις σε μια άκρως ανταγωνιστική κοινωνία; Τι είναι η ζωή; Ένα παιχνίδι; Και ο άνθρωπος, το πιόνι του παιχνιδιού ενός σατανικού μυαλού που παίζει μαζί μας γιατί βαριέται; Και το πιο τρομαχτικό από όλα είναι ότι ο άνθρωπος φαίνεται να έχει ελεύθερη βούληση και επιλέγει να παίξει με το κακό! Το ότι προκύπτουν τόσα ερωτήματα και προβληματισμοί για το ανθρώπινο είδος από μια σειρά με καταιγιστική δράση τη καθιστά άκρως ενδιαφέρουσα και συναρπαστική! 

Η σκηνοθεσία είναι εξαιρετική με λήψεις που όχι μόνο στηρίζουν το σενάριο αλλά και το απογειώνουν σε πολλά σημεία, όταν μάλιστα συνηθίζεις και τη γλώσσα τότε απολαμβάνεις και τις καταπληκτικές ερμηνείες των ηθοποιών! Οι Κορεάτες κλείνουν το μάτι στη Δύση και δίνουν τη λύση στα προβλήματα της ανθρωπότητας: Καλοσύνη-Ανθρωπιά!

Η Θάλασσα [Κριτική βιβλίου]

Η Θάλασσα, του Μιχάλη Μακρόπουλου είναι μια νουβέλα, ποίημα! Ένας λόγος ποιητικός τόσο στον λυρισμό των εικόνων αλλά όσο και στη συμπύκνωση των νοημάτων σε τόσο μικρής έκτασης μυθοπλασία! Ο Μακρόπουλος σε αυτή τη νουβέλα μας εξηγεί, χωρίς να το επιδιώκει, τι είναι ποίηση, πως βλέπει ένας ποιητής τα πράγματα γύρω του, μέσω της ηρωίδας του και καταφέρνει εντελώς ποιητικά και αφαιρετικά με έναν γαλήνιο τρόπο να διηγηθεί μια δυστοπική και καταστροφολογική ιστορία, το τέλος του κόσμου αλλά και την αναγέννηση αυτού! Ο συγγραφέας, δίνοντας αξία και ψυχή στα άψυχα πράγματα που μας περιβάλλουν, μας επισημαίνει ότι μέσα σε έναν άνθρωπο υπάρχει όλη η ανθρωπότητα όπως μέσα σε ένα κουκούτσι υπάρχει ολόκληρο το δέντρο! Η ηρωίδα του δεν ανήκει στην οικογένεια της, ανήκει σε κάτι μεγαλύτερο, αποτελεί στοιχείο του σύμπαντος, της πλάσης!(διαφαίνεται από μέρους της μια απογοήτευση προς τη μητέρα της, δεν νιώθει το δέσιμο με αυτή για αυτό ψάχνει τη μητρική στοργή στην άλλη «μητέρα» στη πιο πλατιά που αγκαλιάζει τα πάντα, στη θάλασσα που καταστρέφει και γεννάει αεναώς!) Η κοπέλα αυτή λοιπόν, δεν έχει όνομα, δεν το χρειάζεται, βρίσκεται παντού, ταυτίζεται με όλα τα πράγματα «με τη πέτρα στη χούφτα της, το πουλί στο κλαδί, ένα σύννεφο, ένα κλειστό παράθυρο...» γιατί αναγνώριζε στα πάντα ένα βάθος! «Μια πέτρα δεν ήταν ποτέ απλώς μια πέτρα. Ένα πουλί δεν ήταν ποτέ απλώς ένα πουλί. Ένα σύννεφο δεν ήταν απλώς ένα περαστικό σύννεφο». Αυτό δεν κάνει κι ένας ποιητής; 

Man of God [Κριτική ταινίας]

Ο Άνθρωπος του Θεού, ταινία της Yelena Popovic που μας παρουσιάζει τον βίο του Αγίου Νεκταρίου, Μητροπολίτη Πενταπόλεως από την εποχή που συκοφαντήθηκε και εκδιώχθηκε από την Αίγυπτο μέχρι τον θάνατο του. Μια ταινία με ένα τόσο δυνατό θέμα αλλά με τόσο αδύναμη σκηνοθεσία! Ο Άρης Σερβετάλης, ένας πολύ καλός ηθοποιός με μια τόσο πειστική μορφή Αγίου αλλά που να μην καταφέρνει τελικά να αποδώσει ερμηνευτικά τον ρόλο του στο ύψος που θα μπορούσε, λόγω της αγγλικής γλώσσας που του στερούσε το χρώμα από την φωνή του! Από τους άλλους Έλληνες ηθοποιούς ξεχώρισε ο Χρήστος Λούλης του οποίου η αγγλική γλώσσα δεν του στέρησε τίποτα από την εξαιρετική ερμηνεία του ρόλου του!

Τόσο ωραίες σκηνές αλλά τόσο ασύνδετες μεταξύ τους, σαν να έγινε μια απλή συρραφή σκηνών με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ροή και στις εναλλαγές η ενέργεια της κάθε σκηνής να «κόβεται» απότομα! 

 

Παρ'όλα αυτά αξίζει να ιδωθεί η ταινία γιατί προσέγγισε τον Άγιο με σεβασμό και θρησκευτικό δέος. Γενικότερα πρέπει να γυρίζονται και τέτοιες ταινίες για να μας φέρνουν σε επαφή με την ταπεινότητα, την φιλανθρωπία, την ανιδιοτέλεια, την πλήρη εξαφάνιση του εγώ και την ολοκληρωτική αγάπη προς τον Θεό και τον άνθρωπο και εν τέλει την αγιοσύνη. Ας δούμε λοιπόν, και στην μεγάλη οθόνη, άλλου τύπου "ήρωες" που σώζουν την ανθρωπότητα...σώζουν τη ψυχή μας!

Η πέτρα της υπομονής [Κριτική ταινίας]

Η πέτρα της υπομονής του Ατίκ Ραχίμι στο ERTFLIX ,μια πολύ καλή ταινία που παρουσιάζει χαμηλόφωνα αλλά με ευφυές τρόπο την επανάσταση μιας μουσουλμάνας απέναντι στη θέση της στην οικογένεια της, στην κοινωνία, στη χώρα της! Μια πανέμορφη γυναίκα κρυμμένη σε μπούρκα, σε ένα εμπόλεμο μέρος (βλέπε Αφγανιστάν), που φροντίζει τον άντρα της, ο οποίος έχει πέσει σε κώμα, και του μιλάει συνεχώς, δηλαδή μονολογεί, αποκαλύπτοντας του όλες τις σκέψεις της και τις αλήθειες της! Δεν τον αγαπά αλλά τον φροντίζει γιατί φοβάται τι θα απογίνει χωρίς αυτόν! Τον "μετατρέπει', λοιπόν, σε πέτρα υπομονής με σκοπό να του λέει τα βάσανα της, τα παράπονα της, τις αγωνίες της μέχρι να σπάσει η πέτρα και αυτή να λυτρωθεί σύμφωνα με έναν περσικό μύθο! Είναι αξιοσημείωτο πως οι υπερβολικοί κανόνες ηθικής ενός θρησκευτικού συστήματος μπορούν να οδηγήσουν έναν καταπιεσμένο άνθρωπο στην αντίπερα όχθη! Για άλλη μια φορά βλέπουμε πως φέρεται μια μουσουλμανική, ανδροκρατούμενη κοινωνία στη γυναίκα αλλά βλέπουμε όμως και πως σιγοβράζει η χειραφέτηση της και πως αγωνίζεται σιωπηλά και υπομονετικά για να την πετύχει! Το μόνο που χρειαζόταν η συγκεκριμένη γυναίκα της ταινίας ήταν χώρος και χρόνος (άντρας σε κώμα!) ώστε να κάνει λέξεις την αλήθεια της, να αγαπήσει τον εαυτό της και μετά με μεγάλη υπομονή και με ένα μικρό μαχαίρι να καταφέρει να σπάσει την πέτρα και να σωθεί όχι μόνο ως ύπαρξη αλλά και ως προσωπικότητα! Εξαιρετικές οι τελευταίες σκηνές που δείχνουν πως συντελείται η μεταμόρφωση και η απελευθέρωση της!

Πατρίδα [Κριτική βιβλίου]

Πατρίδα, του Φερνάντο Αραμπούρου. Ένα βιβλίο με πολύ δυνατό θέμα που διαδραματίζεται στη χώρα των Βάσκων. Περιγράφει τη ζωή και τη σχέση δύο οικογενειών που ήταν δεμένες μεταξύ τους μέχρι που έδρασε και στον δικό τους «χώρο» η εθνικιστική και αυτονομιστική οργάνωση ΕΤΑ! Η διεισδυτική ματιά του συγγραφέα στην ψυχολογία του θύματος και του θύτη αλλά και των παράπλευρων απωλειών που αφορούν τα άλλα μέλη των οικογενειών καθώς και στη ψυχοσύνθεση ενός λαού, μας δίνει ένα αξιόλογο μυθιστόρημα που διαβάζεται με ενδιαφέρον. Ο λόγος του είναι αντικειμενικός, εξηγεί χωρίς να δικαιολογεί πως οπλίζεται το χέρι ενός νεαρού ιδεολόγου και πατριώτη και στρατολογείται σε μια ομάδα καταλήγοντας να στρέφεται εναντίον οικογενειακού φίλου και πως βιώνεται η απώλεια στην οικογένεια του θύματος που η μόνη της παρηγοριά πια είναι η μεταμέλεια του νεαρού.

Το θέμα, λοιπόν, προσφέρεται εξαιρετικά για εμβάθυνση χαρακτήρων, ομάδων και κατ΄επέκταση λαού, κάτι που γίνεται από τον συγγραφέα αλλά όχι με κλιμάκωση συναισθημάτων. Αυτό συμβαίνει γιατί, κατά τη γνώμη μου, χρησιμοποιεί μη γραμμική αφήγηση και αναλώνεται σε πολλές λεπτομέρειες που αφορούν τις ζωές των άλλων μελών των οικογενειών. Ως εκ τούτου, τα συνεχώς μπρος-πίσω παίζουν κατασταλτικό ρόλο στην κορύφωση του δράματος καθώς και τα εμβόλιμα στοιχεία των ζωών των άλλων, ως 'αντιπερισπασμοί', δεν βοηθούν στην ολοκληρωτική συναίσθηση της τραγωδίας από τον αναγνώστη. Τα τελευταία κεφάλαια, στα οποία η αφήγηση είναι πλέον γραμμική, είναι και τα καλύτερα αφού αφήνουν να διαφανεί, με την κατάλληλη ροή, η ουσία του θέματος και ο σκοπός ύπαρξης αυτού του βιβλίου! 

Το αρχέγονο και άλλοι καιροί [Κριτική βιβλίου]

Το αρχέγονο και άλλοι καιροί, της Ολγκα Τοκαρτσούκ. Ένα δύσκολο βιβλίο, φιλοσοφικό, υπαρξιακό που σίγουρα δεν συνιστάται για καλοκαιρινό ανάγνωσμα! Η Τοκαρτσούκ έχει βραβευτεί με Νόμπελ Λογοτεχνίας και σε αυτό το βιβλίο γράφει αλληγορικά, σε φαντασιακό και σουρεαλιστικό επίπεδο! Βασικός πρωταγωνιστής της είναι ο χρόνος που είναι ο απόλυτος κυρίαρχος της ζωής και στο διάβα του αφήνει τα ίχνη του παντού και εν τέλει υποδουλώνοντας τα πάντα! Όλες οι ιστορίες που αφηγείται η συγγραφέας είναι διαποτισμένες με θλίψη και υπαρξιακή αγωνία! Σε πολλά σημεία ο λόγος της είναι ειρωνικός και ευφυής! Παρ' όλ' αυτά δεν κατάφερα να συντονιστώ με το πνεύμα του βιβλίου και να με συναρπάσει! Δεν ξέρω αν έπρεπε να γνωρίζω μύθους και δοξασίες της χώρας της, της Πολωνίας, για να μπορέσω να εντρυφήσω στον αλληγορικό λόγο της και να καταλάβω τι θέλει να πει πέρα από την ιστορία της Πολωνίας και τον Β' παγκόσμιο πόλεμο!  Εν κατακλείδι, το διάβασα αποστασιοποιημένα χωρίς να καταφέρω να ταξιδέψω και να γίνω «κάτοικος» αυτού του  μυθικού χωριού, με το εμπνευσμένο όνομα Αρχέγονο!

Μαύρο νησί [Κριτική ταινίας]

Μαύρο νησί, γερμανική ταινία στο Netflix. Ένα «χλιαρό» θρίλερ που το παρακολουθείς αδιάφορα. Πρόκειται για μια καθηγήτρια λυκείου που επισκέπτεται ένα νησί για να διδάξει προσωρινά στη θέση ενός άλλου καθηγητή που έπαθε ένα «ατύχημα». Από τη πρώτη σκηνή βλέπουμε ότι αυτή η γυναίκα δεν ήρθε για καλό στο νησί! Η ταινία βρίθει αρκετών υπερβολών όπως για παράδειγμα: δεν μπορείς να βγάλεις ένα πτώμα από ένα σχολείο μέρα μεσημέρι και να μη σε δει κανένας! Ας μη σχολιάσω, επίσης, τη τελευταία σκηνή! Αλλά αυτά θα τα παραβλέπαμε, όπως τόσες άλλες φορές, αν η ταινία κατάφερνε να σε βάλει σε ατμόσφαιρα μυστηρίου και να σε «αγγίξει» συναισθηματικώς! Γιατί πνευματικώς αποτυγχάνει παταγωδώς! Εκεί όμως που σε κερδίζει είναι στο αισθητικό πεδίο γιατί φωτογραφίζει πανέμορφα τοπία και αυτός είναι ο λόγος που συνέχισα να τη παρακολουθώ! Ένα αστεράκι λοιπόν για τις σκηνές μαγευτικών τοπίων και για τη φωτογραφία της!

Beckett [Κριτική ταινίας]

 Beckett: ταινία παραγωγής Netflix γυρισμένη εξολοκλήρου στην Ελλάδα από Ιταλό σκηνοθέτη με Αμερικανό ηθοποιό τον Τζον Ντέιβιντ Ουάσιγκτον, την Αλίσια Βικάντερ και τη Βίκι Κριπς. Μια ταινία που δεν μπορείς να τη χαρακτηρίσεις ούτε «αμερικανιά» γιατί οι «αμερικανιές» ταινίες δράσεις είναι, οι περισσότερες, μακράν ανώτερες από τη συγκεκριμένη γιατί μπορεί να μην είναι αληθοφανείς αλλά είναι καλογυρισμένες ενώ αυτή ούτε αληθοφανής είναι ούτε καλογυρισμένη! Αντίθετα φαίνεται προχειροφτιαγμένη σε όλα τα επίπεδα: σενάριο, σκηνοθεσία, μοντάζ. Μόνο η φωτογραφία τη σώζει και αυτό λόγω των τοπίων της Ελλάδας! Έχουμε δει τόσες υπερβολές σε ταινίες και αβάσιμα σενάρια αλλά τουλάχιστον αισθητικώς μας ικανοποιούσαν και περνούσε ευχάριστα η ώρα μας! Σε αυτή τη ταινία έλειπε η αισθητική και η Ελλάδα ακόμα ήταν σαν να βρίσκεται ξεχασμένη στη δεκαετία του 80! Παρόλα αυτά τη παρακολουθείς μόνο από περιέργεια για τα ελληνικά τοπία, και την ελληνική γλώσσα που ακούγεται από τους Έλληνες guest star ηθοποιούς! Για τίποτα άλλο! 

Mindhunter [Κριτική σειράς]

Όταν ανακαλύπτεις σχετικά αργά μια τόσο καλή σειρά γιατί είσαι υπέρμαχος των ταινιών,  άντε και των μικρών σειρών μέχρι μιας σεζόν όχι παραπάνω τότε αναθεωρείς κάποια πράγματα και δίνεις ευκαιρίες και σε άλλα... Μιλάμε για το Mindhunter στο Netflix, μια εκπληκτική σειρά 2 σεζόν που σε κάνει να θέλεις απεγνωσμένα και τρίτη σεζόν και όσες σεζόν ακόμα θα μπορούσε ο σπουδαίος Ντέιβιντ Φίντσερ (παραγωγός και σκηνοθέτης κάποιων επεισοδίων) να δημιουργήσει! Το να προσπαθείς να καταλάβεις το μυαλό και την ψυχή ενός serial killer μήπως προλάβεις να σταματήσεις τη δράση ενός άλλου είναι τόσο ενδιαφέρον που δεν μπορείς να χάσεις ούτε στιγμή από όλα όσα διαδραματίζονται μπροστά σου! Πως να χαλαρώσεις άλλωστε βλέποντας τον ειδικό πράκτορα του FBI  Χόλντεν Φορντ να συνομιλεί με τον περιβόητο Μάνσον και τον Τεξ Γουότσον της «οικογένειας» του ή με τον Εντ Κέμπερ, έναν γίγαντα 2,06 μέτρα και IQ 145 που δολοφόνησε 10 άτομα, μεταξύ αυτών, τον παππού, την γιαγιά και την μητέρα του!

Οι πεταλούδες είναι ελεύθερες [Κριτική θεάτρου]

Οι πεταλούδες είναι ελεύθερες, του Leonard Gershe: Μια θεατρική παράσταση σε σκηνοθεσία της Ρέινας Εσκενάζυ και με ηθοποιούς τους Αναστάση Ροϊλό, Ερριέτα Μανούρη, Πέμη Ζούνη και Κωνσταντίνο Ελματζιόγλου. Πρόκειται για μια ρομαντική, τρυφερή, με πνεύμα και χιούμορ ιστορία ενός τυφλού μουσικού που ερωτεύεται και διαπραγματεύεται την ελευθερία και την ευτυχία του με τους ανθρώπους γύρω του. Στον ρόλο του τυφλού ο Αναστάσης Ροϊλός, ο οποίος μετακομίζει στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του 60 για να ζήσει μόνος του και να ανοίξει τα φτερά του μακριά από την υπερπροστατευτική μητέρα του που υποδύεται η Πέμυ Ζούνη. Εκεί, στο διπλανό διαμέρισμα, γνωρίζει ένα κορίτσι (Ερριέτα Μανούρη) μια πρώην χίπισσα που θέλει να γίνει ηθοποιός και ονειρεύεται την επιτυχία και την καταξίωση. Είναι δυο νέοι λοιπόν που θέλουν να ανοίξουν τα φτερά τους και σαν πεταλούδες να πετάξουν προς την αυτοπραγμάτωση και κατά συνέπεια την ευτυχία! Το κορίτσι βλέπει τα πράγματα επιφανειακά και τυχοδιωκτικά λόγω της συναισθηματικής της αναπηρίας. Το αγόρι βλέπει τα πράγματα με τα μάτια της ψυχής και του νου του λόγω της σωματικής αναπηρίας του με αποτέλεσμα να έχει περισσότερη ενσυναίσθηση σε σχέση με το κορίτσι. Και μια μάνα στη μέση ως η φωνή της λογικής αλλά και με όλα τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις της παλιάς γενιάς που προσπαθεί να φρενάρει την ξέφρενη ορμή της νέας γενιάς εκείνης της εποχής αλλά και διαχρονικά θα λέγαμε!