Ποιος ανακάλυψε την Αμερική; [Κριτική θεάτρου]

Ποιος ανακάλυψε την Αμερική; της Χρύσας Σπηλιώτη από το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου με τη Σοφία Βογιατζάκη και Άννα Μονογιού σε σκηνοθεσία Νίκου Καραγεώργου και Κατερίνας Σιώζου.  

Μια πολύ καλή παράσταση που μας παρουσιάζει τη ζωή δυο γυναικών, ξαδέρφες και φίλες κολλητές που ενηλικιώθηκαν μαζί και γέρασαν μαζί! Δυο γυναίκες με τις αδυναμίες και τις αρετές τους, μια φιλία που δοκιμάζεται στο πέρασμα του χρόνου, ένα ταξίδι στο χρόνο για την ανακάλυψη της Αμερικής που δεν είναι τίποτα άλλο από τον ίδιο τους τον εαυτό. Πολύ καλές ερμηνείες από Βογιατζάκη και Μονογιού με την Άννα Μονογιού, όμως, να ξεχωρίζει ερμηνεύοντας εξαιρετικά κάθε πτυχή του χαρακτήρα του ρόλου της αλλά και των άλλων ρόλων στους οποίους "μπαινόβγαινε" φυσικά και άνετα!

Ένα κείμενο όχι ιδιαίτερα δυνατό παρά μόνο σε κάποια σημεία αλλά τόσο καλά σκηνοθετημένο και ερμηνευμένο που οι αδυναμίες του κειμένου υποσκελίζονται! Τα σκηνικά είναι τόσο λειτουργικά και τοποθετημένα στη σωστή θέση που προσδιορίζουν τον χρόνο και τον τόπο εύγλωττα και δίνουν στις ηθοποιούς την ευχέρεια να κινούνται, να ερμηνεύουν και να υποδύονται τους ρόλους τους αβίαστα και με ταχύτητα χωρίς να επηρεάζεται διόλου η ροή του κειμένου! Ειδικά το τεράστιο ρολόι που δεσπόζει πάνω από όλα στη σκηνή είναι και το πιο δηλωτικό στοιχείο για τον χρόνο που είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού, ο ανίκητος δυνάστης από τον οποίο κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει και προσθέτει πέρα από φθορά αλλά και γνώση της ματαιότητας των πραγμάτων. Οι ηρωίδες αποδέχοντας την υποτέλεια τους στο χρόνο, αποδέχονται η μία την άλλη, αποδέχονται τα λάθη τους, αποδέχονται τον εαυτό τους και γερνούν μαζί.

Η μουσική του Διονύση Τσακνή στηρίζει απόλυτα το έργο καθώς και τα κοστούμια, ειδικά το κοστούμι του άντρα που κυκλοφορεί στις ζωές των γυναικών σαν σκιά είναι ιδιατέρως ευρηματικό.  (Το ιδανικό, κατά τη γνώμη μου, θα ήταν να μη παρουσιαζόνταν καν ο άντρας σαν φυσική παρουσία να παρέμεινε μια μαύρη κάσκα και ένα μαύρο πανωφόρι: "για ένα αδειανό πουκάμισο".)

Να λοιπόν πως ένα απλό κείμενο μπορεί να απογειωθεί με καλές ερμηνείες, μουσική, κοστούμια αλλά κυρίως με εξαιρετική σκηνοθεσία που εκμεταλλεύεται κάθε σημείο της σκηνής, ακόμα και της πλατείας, χωρίς να αφήνει σε κανένα σημείο να γίνει "κοιλιά" στο έργο και να κάνει τον θεατή να μην καταλαβαίνει πότε πέρασε ο χρόνος και τελείωσε η παράσταση, νικώντας έτσι κατά κάποιο τρόπο το τεράστιο ρολόι που στέκεται απειλητικά στο σκηνικό της ζωής μας.

Ορατή σαν αόρατη [Κριτική βιβλίου]

Ορατή σαν αόρατη, η αγαπημένη μας Ζυράννα Ζατέλη επανήλθε με το τρίτο μέρος της τριλογίας «Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους». Μας ξαναβάζει στη ζωή της Λεύκας που έχει μεγαλώσει πια και επαγγέλεται ghost writer! Γράφει δηλαδή για μια άλλη, την Εζμίρα Σιουντεβά, η οποία την πληρώνει για να της γράφει ποιητικές συλλογές και κείμενα  και αυτή να τα εκδίδει σαν να είναι δικά της! Φαίνεται πια καθαρά ότι η Λεύκα έχει πολλές ομοιότητες με τη Ζατέλη! Όλοι οι ζατελικοί ψάχνουν σε ποια συγγραφέα έχει δώσει κείμενά της η Ζατέλη και ποιο μυστικό κρύβει το όνομα αυτό: Εζμίρα Σιουντεβά. Το θέμα δεν είναι τόσο αυτό, όσο το ότι μας φαίνεται τεράστιο το διάστημα μέχρι να ξανά εκδώσει μυθιστόρημα (κάθε 7 χρόνια όπως γεννούν οι ελαφίνες!). Παρά ταύτα εξακολουθεί να μας μαγεύει με την ονειρική της γραφή και με το θεσπέσιο τρόπο που χρησιμοποιεί τις λέξεις και περιγράφει τους ήρωές της! 

Το τελευταίο βιβλίο της, «Ορατή σαν αόρατη», άργησε πολύ (πάνω από 7 χρόνια) και παρόλο που δεν είναι  όπως τα προηγούμενα που μας μετέφεραν μαγικά σε ένα άλλο σύμπαν, είναι τόσο ευπρόσδεκτοι οι παλιοί λατρεμένοι ήρωες όπως ο Σέρκας, ο Ντάφκος, η Ελένη, η Ζήνα που δεν μπορείς να μην απολαύσεις οτιδήποτε γράφει για αυτούς και για την ζωή τους! Αυτά τα μυθιστορηματικά πρόσωπα έχουν αποκτήσει σάρκα και οστά μέσω της γραφής της που πλέον αναρωτιέσαι αν πρόκειται για πραγματικά αγαπημένα πρόσωπα της συγγραφέως! Σίγουρα όμως έχουν γίνει δικά μας αγαπημένα πρόσωπα! Σε αυτό το βιβλίο μπερδεύει ακόμα πιο πολύ τη φαντασία με τη πραγματικότητα γιατί είναι εμφανές ότι με το ένα πόδι πατάει στην πραγματικότητα και με το άλλο στη μυθοπλασία!

 Η Ζατέλη, η μοναδική αυτή συγγραφέας περιδιαβαίνει μέσα στα βιβλία της, αόρατη σαν ορατή! Όταν σε μια συνέντευξη τη ρώτησαν: Τι είστε κυρία Ζατέλη; Αερικό; Μάγισσα; Ξωτικό; Αυτή απάντησε: «Είμαι η Ζυράννα. Λίγο πολύ τα εμπεριέχω όλα. Μα και γήινη συνάμα. Πολύ. Πατώ για να πετώ.»

Ειδικοί Ανταποκριτές [Κριτική ταινίας]

 

Αν σας άρεσε η σειρά After Life (https://librocinema.

.com/2022/01/after-life.html) και απολαύσατε τον Ρίκι Τζερβέις να γίνεται καυστικός και με το ευφυές, μαύρο χιούμορ του να αποδομεί την ίδια τη ζωή, δείτε την ταινία "Ειδικοί Ανταποκριτές" με σενάριο και σκηνοθεσία δική του, για να πάρετε ξανά μια μικρή γεύση από την κυνική του ματιά που τη στρέφει, αυτή τη φορά, προς την Αμερική! Στο στόχαστρό του είναι η δημοσιογραφία, το πως κατασκευάζονται οι ειδήσεις, το πως πλάθονται ολόκληρες ιστορίες από ελάχιστα στοιχεία και πως το κοινό πιστεύει οτιδήποτε αρκεί να είναι όμορφα πλασαρισμένο! Μαζί του παίζουν ο Έρικ Μπάνα και η Βέρα Φαρμίγκα που ερμηνεύουν τους ρόλους τους όπως ακριβώς θα ήθελε ο Τζερβέις για να περάσει τη σάτιρά του συγκεκριμένα στο πόσο σημαντική είναι η εικόνα αλλά και πόσο εύκολο είναι για κάποιον κυνικό και αδίστακτο να εκμεταλλευτεί καταστάσεις και να πλουτίσει ειδικά στην Αμερική! Δεν μπορεί να συγκριθεί η αγγλική σειρά του (βαθιά φιλοσοφημένη) με τη ταινία (προσαρμοσμένη στα αμερικάνικα δεδομένα) αλλά σίγουρα περνάς ευχάριστα και χαλαρά απολαμβάνοντας έναν Τζερβέι που καταφέρνει με την καταλυτική του παρουσία να μην τον επισκιάζουν ούτε στο ελάχιστο οι φωτογενείς συνάδελφοί του Μπάνα και Φαρμίγκα. Ακόμα και η Αμερική αδυνατεί να τον «καπελώσει», δεν μπορεί να τον αφομοιώσει αφού αυτός ο τύπος δεν «χωνεύεται» εύκολα! Βitter Englishman!

The lost daughter [Κριτική ταινίας]

Πρόκειται για την πρώτη ταινία της ηθοποιού Μάγκι Τζίλενχαλ βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Έλενα Φεράντε και αφορά μια μεσήλικη, καθηγήτρια φιλολογίας πανεπιστήμιου, τη Leda (Ολίβια Κόλμαν), που κάνει τις διακοπές της στην Ελλάδα, συγκεκριμένα στις Σπέτσες και βλέποντας στην παραλία μια νεαρή μητέρα (Ντακότα Τζόνσον) πως συμπεριφέρεται στο παιδί της θυμάται τις δικές της τραυματικές εμπειρίες όταν ασφυκτιούσε στον ρόλο της μητέρας δυο κοριτσιών και δεν μπορούσε να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της!

Ενώ η Ολίβια Κόλμαν, ως εξαιρετική ηθοποιός, «χτίζει» ωραία τον ρόλο της υποδηλώνοντας ότι έχει εσωτερικές πληγές μητρότητας, που ακόμα αιμορραγούν, η σκηνοθέτιδα της τραβάει το χαλί κάτω από τα πόδια και αφήνει μετέωρη την ερμηνεία της χωρίς να την θεμελιώνει και χωρίς να την ολοκληρώνει! Από την άλλη η Τζέσυ Μπάκλεϊ (η νέα Leda) ενώ είναι πολύ καλή δεν ταιριάζει καθόλου, φυσιογνωμικά, με την Κόλμαν ώστε να παίζει τη νεότερη εκδοχή της και είναι σαν να παίζει σε άλλη ταινία! Είναι, λοιπόν, σαν να έχουμε 2 ταινίες σε μία και έρχονται και 2 υποψηφιότητες Όσκαρ για τον ίδιο ρόλο να τονίσουν τον "διχασμό προσωπικότητας": Υποψηφιότητα Α’ γυναικείου ρόλου για την Ολίβια Κόλμαν για τον ρόλο της Leda και υποψηφιότητα Β’ γυναικείου ρόλου πάλι για τον ρόλο της Leda σε μικρότερη ηλικία για την Τζέσυ Μπάκλεϊ!

Η ιστορία αποδυναμώνεται με συνεχή flashback που διαρκούν πολύ και κάθε φορά, όταν επιστρέφει στο παρόν, καλείται ο θεατής να ταυτίσει τη Κόλμαν με την Μπάκλεϊ, να θυμηθεί ότι είναι το ίδιο πρόσωπο σε διαφορετικές ηλικίες! Η Ντακότα Τζόνσον παίζει με το ίδιο λάγνο βλέμμα των γκρι αποχρώσεων και ο Έντ Χάρις φαίνεται να μην έχει καταλάβει ποιος είναι ακριβώς ο ρόλος του και ως εκ τούτου παίζει αμήχανα και κουρασμένα. Το μόνο που σε κάνει να θέλεις να συνεχίζεις να βλέπεις την ταινία είναι για την κορύφωση, που δεν έρχεται ποτέ, για τα ελληνικά τοπία και όχι για τα ελληνικά στοιχεία (οι Έλληνες παρουσιάζονται για άλλη μια φορά φωνακλάδες και άξεστοι) αλλά και για αυτά τα μεγάλα ονόματα Ολίβια Κόλμαν και Έντ Χάρις.

 

Τελικά, η μόνη που σώζεται είναι η Ολίβια Κόλμαν λόγω της υποκριτικής της εξυπνάδας, αλλά είναι πολύ δύσκολο για αυτήν να διεκδικήσει το δεύτερο Όσκαρ της (πάλι κατά κάποιο τρόπο μέσω Ελλάδας) παίζοντας σε μια τόσο μέτρια ταινία! Μόνο μια Μέρυλ Στριπ θα μπορούσε να το πετύχει αυτό...

Μπέλφαστ [Κριτική ταινίας]

Μια ασπρόμαυρη ταινία γεμάτη χρώματα, γεμάτη φως, με τον προβολέα στραμμένο σε μια οικογένεια που προσπαθεί να διατηρήσει τις αρχές και τις αξίες της μέσα στον παραλογισμό που προκαλεί η μισαλλοδοξία!  Το μικρό τους παιδί, ο Μπάντι, αγαπά να βλέπει σινεμά και να παίζει ποδόσφαιρο στη γειτονιά του παρότι έχει μετατραπεί σε εμπόλεμη ζώνη λόγω του θρησκευτικού πολέμου καθολικών και προτεσταντών!

Το μονοπάτι των χαμένων ψυχών [Κριτική ταινίας]

Το μονοπάτι των χαμένων ψυχών, του Γκιγιέρμο Ντελ Τορο. Ένα φιλμ νουάρ που σέβεται το είδος του και είναι ευτύχημα που καταπιάνεται με αυτό ο βραβευμένος με Όσκαρ Ντελ Τορο! Σαν θεματολογία, δεν κάνει κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτά που μας έχει συνηθίσει γιατί πάλι με τέρατα ασχολείται μόνο που αυτή τη φορά δεν τα αγαπάει τα τέρατα του γιατί αυτά βρίσκονται μέσα στους ανθρώπους! Άλλωστε μας το λέει από την αρχή της ταινίας ότι το τέρας που θα δείτε  είναι 100% άνθρωπος μέσω του ρόλου του Γουίλεμ Νταφόε, ένα από τα αφεντικά ενός Λούνα Παρκ, που έχει μετατρέψει έναν απελπισμένο άνθρωπο σε τέρας προς τέρψιν του κοινού!

After Life [Κριτική σειράς]

After life (Παρ΄το αλλιώς), σειρά στο Netflix τριών σεζόν με τη κάθε σεζόν να έχει 6 επεισόδια των 25 με 30 λεπτών. Μια απολαυστικά μαύρη κωμωδία με πνευματώδες, καυστικό, σαρκαστικό, μαύρο χιούμορ, με μία κουβέντα, βρετανικό χιούμορ στα καλύτερα του, που επιβεβαιώνει ακράδαντα τη φήμη του, δοσμένο εξαιρετικά από τον Άγγλο κωμικό, ηθοποιό, σκηνοθέτη και συγγραφέα Ρίκι Τζερβέις που δημιούργησε, σκηνοθέτησε και πρωταγωνιστεί στη σειρά. Παίζει, λοιπόν, τον Τόνι έναν αρθρογράφο της τοπικής εφημερίδας με αυτοκτονικές τάσεις αφότου έχασε τη γυναίκα του από καρκίνο, θρηνεί περνώντας από όλα τα στάδια του πένθους με το να λέει ακατάπαυστα ότι θέλει αδιαφορώντας αν προσβάλλει τον άλλον αφού ενδόμυχα θέλει να τιμωρήσει τον κόσμο για το θάνατο της συζύγου του. Γίνεται, λοιπόν, πικρόχολος γιατί έτσι θεωρεί ότι θα αποκτήσει την υπερδύναμη να τιμωρεί ότι στραβό και παράλογο συναντά αφού απελευθερώνεται από κάθε κοινωνική σύμβαση λόγω έλλειψης νοήματος ζωής. Αποτυγχάνει, παταγωδώς, γιατί όλοι οι άνθρωποι του περίγυρού του, του φέρονται με καλοσύνη και κατανόηση και προσπαθούν να τον στηρίξουν και να τον βοηθήσουν. Τον νικάει μια άλλη υπερδύναμη: η καλοσύνη των κοντινών του ανθρώπων.

Η δεξιά τσέπη του ράσου [Κριτική ταινίας]

Η δεξιά τσέπη του ράσου, ταινία στο ΕRTFLIX (κατεβαίνει 25/01) του Γιάννη Λαπατά με τον Θοδωρή Αντωνιάδη, Γεράσιμο Σκιαδαρέση, Μάνο Βακούση. Βασίζεται στην ομώνυμη νουβέλα του Γιάννη Μακριδάκη, ένα εξόχως λυρικό λογοτεχνικό βιβλίο που μεταφέρεται πιστά και ολοκληρωμένα στην οθόνη όσο μπορεί να γίνει αυτό! Κι όμως ο Αντωνιάδης δίνει σάρκα και οστά στον μοναχό Βικέντιο τόσο πειστικά και τον ερμηνεύει τόσο ζωντανά σαν να ξεπηδά πραγματικά μέσα από τις σελίδες του βιβλίου! 

Η δεξιά τσέπη του ράσου [Κριτική βιβλίου]

Η δεξιά τσέπη του ράσου, νουβέλα του Γιάννη Μακριδάκη. Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται τη μοναξιά του ανθρώπου και συγκεκριμένα ενός μοναχού που με συνειδητή επιλογή απομακρύνθηκε από τα εγκόσμια για να υπηρετήσει τον Θεό, με αγάπη και υπακοή. Το βιβλίο αποπνέει ολόκληρο μοναξιά ακόμα και από το εξώφυλλό του. Σπαραχτικό σε πολλά σημεία του, με λυρικές εικόνες, πανέμορφες περιγραφές θάλασσας, φύσης και ψυχικής κατάστασης του μοναχού και ωραίος λογοτεχνικός λόγος με λέξεις νησιώτικης ζωής από το παρελθόν που ανασταίνονται από τον συγγραφέα και παίρνουν περίοπτη θέση ανάμεσα στις άλλες! Ο μοναχός Βικέντιος, λοιπόν, ολομόναχος στο μοναστήρι του πενθεί τον χαμό της σκυλίτσας του, που τον συντρόφευε, τη στιγμή που οι Έλληνες πιστοί πενθούν τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο! Πως να τον αγγίξει το γενικότερο πένθος όταν βιώνει το δικό του, προσωπικό πένθος; Η μόνη του ελπίδα είναι να κρατήσει ζωντανό, έστω ένα από τα σκυλάκια που γέννησε η σκυλίτσα πριν χαθεί, για αυτό και τα φυλάει, ζεσταίνοντας τα, στη δεξιά τσέπη του ράσου του! 

Άνθρωποι με άγχος [Κριτική σειράς]

Άνθρωποι με άγχος, mini σειρά Netflix των 8, 30λεπτων επεισοδίων βασισμένοι στο ομώνυμο βιβλίο του Φρέντρικ Μπακμαν. Όσοι έχουν διαβάσει Μπάκμαν ξέρουν πάνω κάτω τι θα δουν γιατί ξέρουν τι θέλει ο συγγραφέας να «πει» μέσα από τα βιβλία του! Έχω διαβάσει του ιδίου το απολαυστικό  «Η γιαγιά μου σας χαιρετά και σας ζητά συγγνώμη» (δείτε την άποψη μου εδώ: https://librocinema.blogspot.com/2021/01/blog-post_98.html) Η φράση που μου έμεινε από το βιβλίο αυτό είναι:  «...γιατί η ζωή είναι ταυτόχρονα πολύ περίπλοκη και πολύ απλή» και έρχεται το άλλο βιβλίο του μέσω της σειράς αυτής να μας πει «Ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται» ... είναι πιο απλά αν τα δεις αλλιώς... με αγάπη, κατανόηση, συμπόνοια! Η ζωή γίνεται πολύ απλή όταν υπάρχει ανθρώπινη αλληλεγγύη!