Τετάρτη 26 Ιουλίου 2023

Το μπλε καφτάνι [Σχολιασμός ταινίας]

Το μπλε καφτάνι, της Μαριάμ Τουζανί.Ένας ύμνος προς την αγάπη που παρά τις ανθρώπινες αδυναμίες και πάθη στέκεται  αμόλυντη και ευλογημένη. Μια ταινία που καταφέρνει - με απλό τρόπο: με ένα μπλε χρώμα, με μια κάμερα που εστιάζει σε τρία μόνο πρόσωπα, με χέρια που ράβουν περίτεχνα, με βλέμματα γεμάτα λόγια, με έναν αργό ρυθμό που σε υπνωτίζει μαγευτικά - να σε κάνει να συναισθανθείς κάτι μεγαλειώδες απλό, την αγάπη. Εξαιρετικές ερμηνείες, υπέροχα κάδρα, ωραίοι ηθοποιοί, χωρίς ιδιαίτερη πλοκή, χωρίς τίποτα το κραυγαλέο, χωρίς καμία επιτήδευση, με φόντο μια κοινωνία που κάνει δειλά δειλά τα βήματα προς την απελευθέρωση της σε διάφορα επίπεδα… ίσως αυτές οι κοινωνίες να μπορούν να «γεννήσουν» τέτοιες ταινίες. Έτσι «ράβεται στο χέρι» ένας ουσιαστικός κινηματογράφος που θέλει να πει ένα μόνο πράγμα αλλά να το πει μιλώντας κατευθείαν στην ψυχή του θεατή του.

Πέμπτη 20 Ιουλίου 2023

Ιντιάνα Τζόουνς και ο δίσκος του πεπρωμένου [Σχολιασμός ταινίας]

Όταν πας σε θερινό σινεμά γνωρίζοντας τι ταινία θα δεις και όντως βλέπεις ακριβώς αυτό που περίμενες τότε απολαμβάνεις μια ωραία βραδιά σαν να είσαι με παλιούς φίλους. Αυτή είναι η αίσθηση που σου προκαλεί η τελευταία ταινία «Ιντιάνα Τζόουνς και ο δίσκος του πεπρωμένου» που αποτίει φόρο τιμής και σεβασμό στις προηγούμενες. Ένας Ιντιάνα Τζόουνς (Χάρισον Φορντ) που μπορεί να μην έχει την ενέργεια και την σπιρτάδα των νεανικών του χρόνων αλλά αυτό δικαιολογείται άψογα όχι μόνο λόγω των χρόνων που τον βαραίνουν αλλά και σεναριακά λόγω των βασάνων της οικογενειακής του ζωής. Ακόμα και καταπονημένος όμως εξακολουθεί να τραβάει τα βλέμματα πάνω του. Την ενέργεια και το πάθος για περιπέτεια την παίρνει τώρα, σαν σκυτάλη, η βαπτιστήρα του που ως εκπρόσωπος της νέας γενιάς παρουσιάζεται παραδόπιστη και ιδιοτελής αφού σκοπός της είναι το εύκολο χρήμα μέσω ξεπουλήματος της ιστορίας. Εδώ «εκμοντερνίζεται» η ταινία, έρχεται κατά κάποιο τρόπο στο σήμερα που όλα θυσιάζονται στο βωμό του χρήματος ενώ διαφαίνεται ταυτόχρονα και η νοσταλγική διάθεση προς τις αξίες του παρελθόντος όπως τη διάσωση κειμηλίων της ιστορίας για την οποία τόσο πολύ αγωνίζονταν ο αγαπημένος μας αρχαιολόγος. Το παλιό με το νέο συγκρούεται για να βγει νικητής η ιστορία και μάλιστα με έναν αρχαιοελληνικό αέρα που φυσά ανά τους  αιώνες. Ο σκηνοθέτης Τζέιμς Μάνγκολντ μαζί με τον δικό μας σπουδαίο διευθυντή φωτογραφίας Φαίδωνα Παπαμιχαήλ κράτησε όλα τα στοιχεία του Σπίλμπεργκ που έκανε τα προηγούμενα Ιντιάνα Τζόουνς τόσο πετυχημένα αλλά το ότι δεν έχει πάει τόσο καλά εισπρακτικά, μάλλον φταίει η εποχή μας που ζητάει κάτι φρέσκο, κάτι καινούργιο, όχι άλλο ένα σίκουελ.  Δεν παύουν όμως να υπάρχουν τα στοιχεία που κάνουν αυτή τη συνέχεια απολαυστική όπως νοσταλγία, αγάπη, σεβασμός με επίτευγμα την εκμηδένιση του χρόνου: σαν να μην έχει περάσει χρόνος από την πολυαγαπημένη πρώτη ταινία της χαμένης κιβωτού.  

Τετάρτη 5 Ιουλίου 2023

Τα κορδόνια [Κριτική βιβλίου]

Ένα μικρό μυθιστόρημα σε έκταση αλλά αρκετά βαθύ σε ανάλυση ψυχής που διαβάζεται εύκολα με λόγο απλό αλλά βαθυστόχαστο σε αρκετά σημεία. Μια οικογένεια, ο  άντρας, η γυναίκα και τα δυο τους παιδιά, όλες πονεμένες ψυχές μετά την απιστία του άντρα, την εγκατάλειψη τους από αυτόν για τέσσερα χρόνια και μετά την επιστροφή του και την επανασύνδεση της οικογένειας. Κάθε πράξη και μια συνέπεια που πρέπει να αξιολογηθεί. Ένα τίμημα που πρέπει να πληρωθεί. Παρουσιάζονται λοιπόν οι οπτικές γωνίες όλων των μελών και αυτό το καθιστά ολοκληρωμένο και σημαντικά ενδιαφέρον. Το βιβλίο ξεκινάει με το πως το βίωσε η γυναίκα ξεδιπλώνοντας τον πόνο της, στη συνέχεια απολογείται ο άντρας  ο οποίος συνειδητοποιεί  τον πόνο που προκάλεσε κυρίως στη γυναίκα του αλλά κανείς από τους δυο δεν συνειδητοποιεί  πως το βίωσαν τα παιδιά για αυτό και στο τέλος έρχονται τα παιδιά σαν τυφώνας που καταστρέφει ότι βρει στο διάβα του. Τα κορδόνια, σε αυτή την οικογένεια, δεν είναι λοιπόν αρκετά να δέσουν αυτές τις ψυχές ενωμένες και αγαπημένες και να πορευτούν στη ζωή αλώβητες παρά τα λάθη και τις αδυναμίες τους. Λύνονται με το παραμικρό και κάνουν τα πατήματα τόσο αβέβαια και ασταθή που προτιμάς να πετάξεις τα παπούτσια, όπως έκαναν τα παιδιά, που κατέστρεψαν ότι τους δέσμευε με το παρελθόν με την ελπίδα μήπως ξαναχτιστεί κάτι καινούριο πιο σταθερό, πιο αληθινό.

Σάββατο 24 Ιουνίου 2023

Breaking Bad [Κριτική σειράς]

Ως λάτρης των ταινιών και όχι ιδιαίτερα των σειρών ειδικά αυτών με τους πολλούς κύκλους αποφασίζω πιο εύκολα να παρακολουθήσω μίνι σειρές παρά «μαραθώνιες» που ξεχνούν να τελειώσουν. Οι τελευταίες  θεωρώ ότι μου στερούν την ελευθερία μου, με δεσμεύουν, με υπνωτίζουν και από ότι διαβάζω κριτικές άλλων είναι αδύνατον να μην πλατιάσουν και δεν γίνεται να είναι όλοι οι κύκλοι εξίσου καλοί, αναγκαστικά «τραβιούνται» μέχρι να «ξεχειλώσουν». Συνεχίζεις όμως να τις παρακολουθείς γιατί έχεις αγαπήσει τους ήρωες και δεν μπορείς να τους παρατήσεις όσο κι αν δεν σου τραβούν πια τόσο το ενδιαφέρον. Και έρχεται μια παλιά σειρά που δεν αποφάσιζα να τη ξεκινήσω για τους παραπάνω λόγους η οποία αποτελεί τόσο θαυμαστή εξαίρεση που επιβεβαιώνει ακόμα περισσότερο τον κανόνα. 

Και δεν είναι άλλη από το Breaking Bad. Πήρα λοιπόν την απόφαση να τη ξεκινήσω, σε μια στιγμή αδυναμίας, χωρίς ιδιαίτερη λαχτάρα παρότι τα διθυραμβικά σχόλια και τις κριτικές που έχουν γραφτεί αλλά και τα βραβεία που έχει πάρει. Στην αρχή, δεν με ενθουσίασε ιδιαίτερα και μάλιστα αναρωτιόμουν μα γιατί τόσο ντόρος. Όσο προχωρούσε όμως γινόταν όλο και πιο ενδιαφέρουσα μέχρι που συνειδητοποίησα ότι πρόκειται για μια πολύ αξιόλογη σειρά με άρτια σκηνοθεσία, έξυπνο σενάριο, καταπληκτικές ερμηνείες.  Το χτίσιμο του ρόλου του κεντρικού ήρωα (Γουόλτερ Γουάιτ) από έναν απλό καθηγητή χημείας που δεν τον υπολογίζει κανείς σε έναν εγκέφαλο της «βιομηχανίας ναρκωτικών» που ξεγλιστράει από όλα τα καρτέλ ναρκωτικών και από τη δίωξη ναρκωτικών είναι υποδειγματικό και ευφυές. Η μεταστροφή του στοιχειοθετείται άψογα όπως και ο χαρακτήρας του συνεταίρου του, Τζέσι Πίνκμαν, ως πιο ευαίσθητου και παρορμητικού που εκδηλώνει άμεσα τα συναισθήματα του και κρατάει, δραματικά, όσο μπορεί, την ανθρωπιά του μέχρι τέλους παλεύοντας να μην περάσει ολοκληρωτικά στη σκοτεινή του πλευρά. Κάτι που δεν προσπαθεί να αποφύγει ο συνεργάτης του: Η σταδιακή καταβύθιση του Γουόλτερ στη σκοτεινή του πλευρά είναι απολαυστική και αντί να τον κατακρίνουμε για τις πράξεις του, συμπάσχουμε μαζί του, αγωνιούμε για αυτόν, θαυμάζουμε την εξυπνάδα του και εν τέλει τον λατρεύουμε «παραβιάζοντας» την ηθική μας και ότι θεωρούμε καλό και σωστό! Αυτό ακριβώς πετυχαίνει το άρτιο και άψογο χτίσιμο χαρακτήρα που πατάει σε ένα σενάριο δομημένο σε πολλά επίπεδα πέρα από τη περιπέτεια και τη δράση. Τίποτα λοιπόν περιττό σε αυτή τη σειρά, τίποτα υπερβολικό ή ανεδαφικό, όλα σκηνοθετημένα και ερμηνευμένα άψογα και ένα φινάλε όπως θα έπρεπε για μια σειρά που σεβάστηκε τόσο πολύ τους τηλεθεατές της μα πιο πολύ τον εαυτό της. Αν θέλετε να δείτε μόνο μία σειρά με αρκετούς κύκλους γιατί δεν θέλετε δέσμευση ή εκπτώσεις, καθώς προχωράει, τότε δείτε μόνο το Breaking Bad. Φτάνει και περισσεύει, προς το παρόν...

Δευτέρα 1 Μαΐου 2023

Καλή τύχη Λίο Γκράντε [Κριτική ταινίας]

Καλή τύχη Λίο Γκράντε, μια ταινία δωματίου που σου κρατάει το ενδιαφέρον με τους αληθινούς διαλόγους και τις πολύ καλές ερμηνείες! Συγκεκριμένα η Εμα Τόμσον οδηγεί τον ρόλο της σταδιακά στην σεξουαλική του απελευθέρωση δεξιοτεχνικά, μεθοδικά και με γενναιότητα  δίνοντας μια από τις καλύτερες της ερμηνείες. Δίπλα της στέκεται επάξια ο Ντάριλ ΜακΚορμακ ερμηνεύοντας τον υποστηρικτή και μέντορα της στην συμφιλίωση με το σώμα της, στην κατάρριψη των ταμπού και στηνπραγματοποίηση των επιθυμιών της που έχει καταγράψει σε λίστα(!). Η σκηνοθέτης, Σόφι Χάιντ, χειρίζεται το δύσκολο θέμα του αγοραίου έρωτα με γλυκόπικρο τρόπο, με χιούμορ σε αρκετά σημεία χωρίς να γίνεται γελοίο ούτε μια στιγμή (βοηθάει πολύ η Τόμσον σε αυτό) και χτίζει σταδιακά με ομαλό τρόπο τη σεξουαλική χειραφέτηση της ηρωίδας ως τη κορύφωση της τελευταίας σκηνής! Απολαυστική, επίσης, η σκηνή στη καφετέρια του ξενοδοχείου με τη γκαρσόνα που μένει άφωνη στην απολογητική και αποκαλυπτική στάση της αυστηρής πρώην  καθηγήτριας της.  

Παρασκευή 14 Απριλίου 2023

Έτερος εγώ: Νέμεσις [Κριτική σειράς]

Επήλθε η ολοκλήρωση της σειράς "Έτερος εγώ" με λιγότερη δράση, λιγότερο σασπένς, χωρίς ιδιαίτερες ανατροπές και με συνειδητοποίηση του μάταιου αγώνα εκρίζωσης του κακού μέσω του συστήματος αλλά με μια αμυδρή ελπίδα μέσω της μονάδας. 
Στον τελευταίο κύκλο οι σκηνές του Τσαφούλια ήταν πιο στιλιζαρεσμένες μιας και δεν πόνταρε πια σε σκηνές άγριου εγκλήματος, οι ρόλοι πιο ήπιοι, πιο συγκρατημένοι και ίσως πιο παραιτημένοι. Ο Μασάτος (Δημήτρης Καπετανάκης) και ο Παντελής Σκλαβής (Πέτρος Λαγούτης) συνέχισαν στην ίδια υποκριτική γραμμή με τα προηγούμενα και μας κράτησαν ευτυχώς μέσα στο σύμπαν του έτερος εγώ. Το σενάριο ήταν αδύναμο και δυστυχώς χωρίς το φιλοσοφικό υπόβαθρο των προηγούμενων κύκλων, ειδικά οι διάλογοι της Κόρας Καρβούνη με τον Τάσο Νουσια ήταν υπερβολικοί και χωρίς λόγο υβριστικοί. Παρ’ όλα αυτά η σειρά κλείνει, όπως θα έπρεπε να κλείσει έχοντας ανεβάσει τον πήχη της ελληνικής αστυνομικής μυθοπλασίας σε όλα τα επίπεδα.

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2023

Τα πνεύματα του Ινισέριν [Κριτική ταινίας]

 

Τα πνεύματα του Ινισέριν, ταινία του Μάρτιν ΜακΝτόνα με τους Κόλιν Φάρελ και Μπρένταν Γκλίζον. Το απολαυστικό «ζευγάρι» της ταινίας «Αποστολή στην Μπριζ» πρωταγωνιστεί και στα «Πνεύματα» και είναι σαν να τους παρακολουθούμε γερασμένους πια να έχουν αποσυρθεί στο απομονωμένο χωριό τους και να ζουν ως παλιόφιλοι με ένα ιδιαίτερο αλλά και χολερικό δέσιμο μεταξύ τους. Μέχρι που ο ένας από τους δύο αποφασίζει να ξεκόψει απότομα, χωρίς λόγο, από τον άλλον και είναι τόσο αποφασισμένος που κόβει κυριολεκτικά και μεταφορικά ότι τον συνδέει με τη βαρεμάρα και το ανικανοποίητο της ύπαρξης του! Εξαιρετικές ερμηνείες, πανέμορφη φωτογραφία και ατμόσφαιρα που ταιριάζει απόλυτα με την υπαρξιακή «μουντίλα» των χαρακτήρων. Αλλά μέχρι εκεί... Δυστυχώς δεν εντόπισα τα πολυεπίπεδα της ταινίας κατά τη θέασή της και όταν εκ των υστέρων διάβασα για τις αλληγορίες και τους συμβολισμούς της με τον εμφύλιο πόλεμο της Ιρλανδίας κάπως τα πράγματα μπήκαν στη θέση τους. Αλλά και πάλι τίθεται το ερώτημα: προκειμένου να φανεί ο παραλογισμός, η φρίκη και η τραγωδία ενός εμφυλίου πολέμου πρέπει να θυσιαστεί, σεναριακά, ο ιερός θεσμός της φιλίας και δη της αντρικής φιλίας, να ακυρώνεται έτσι μια βαθιά διαπροσωπική σχέση, να υποτιμάται η καλοσύνη και να προβάλλεται η αναίτια απόρριψη συντροφικότητας και η επακόλουθη εκδίκηση εκατέρωθεν; Κάπου χάθηκα..

Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2023

Το τρίγωνο της θλίψης [Κριτική ταινίας]

Το τρίγωνο της θλίψης, καταπληκτική ταινία του Σουηδού Ρούμπεν Έστλουντ, βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα όπως και η προηγούμενη του ταινία «Το Τετράγωνο». «Το Τρίγωνο» κατακεραυνώνει τον πλούτο που δημιουργεί κενόδοξους ανθρώπους και την εξωτερική ομορφιά που δημιουργεί επιφανειακούς και ματαιόδοξους ανθρώπους! Όλοι οι διάλογοι είναι υπέροχοι στο να προβάλλουν τη κενότητα και τη ρηχότητα των πλουσίων αλλά και τη μετάλλαξη των φτωχών όταν τους δίνεται η δυνατότητα να έχουν το πάνω χέρι! Η ταινία έχει άρωμα Ελλάδας μιας και ένα μεγάλο κομμάτι της είναι γυρισμένο στο Κατάκολο Ηλίας και στη Χιλιαδού Ευβοίας! Ο σκηνοθέτης στήνει σκηνές απαράμιλλης ομορφιάς και σιχασιάς ταυτόχρονα περνώντας εύγλωττα τα μηνύματά του, «χτυπώντας» ακόμα και την υψηλή γαστρονομία η οποία ακυρώνετσι πλήρως κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. «Το τρίγωνο» έχει μεγαλύτερη συνοχή από «Το τετράγωνο», κατά τη γνώμη μου, είναι πιο συμπαγής η δομή της ταινίας και ξεκάθαρο το δριμύ κατηγορώ της μέσω της μορφής της καυστικής σάτιρας-κωμωδίας. Πέτυχε τον στόχο της και πήγε ακόμα πιο πέρα γιατί δεν χαρίζεται σε κανέναν ούτε στους πλούσιους αλλά ούτε και στους φτωχούς, ούτε στους όμορφους αλλά ούτε και στους άσχημους! Η πλήρης αποδόμηση της εικόνας σε όλα τα επίπεδα! Μόνο η φυσική ομορφιά της Ελλάδας στέκεται αλώβητη...

Σάββατο 11 Φεβρουαρίου 2023

Οι άνθρωποι στα δέντρα [Κριτική βιβλίου]

Οι άνθρωποι στα δέντρα, της Hanya Yanagihara. Πολύ καλό βιβλίο, με διεισδυτικό λόγο ουσιαστικό και βαθύ στη ψυχογράφηση χαρακτήρων αλλά και στις περιγραφές άγριων τοπίων, ανθρώπων-ζώων. Παρακολουθούμε τη ζωή ενός γιατρού - ερευνητή που βραβεύτηκε με Νόμπελ ιατρικής γιατί ανακάλυψε μια φυλή σε απομονωμένο νησί που κάποιοι από αυτούς ζούσαν για αιώνες λόγω της κατανάλωσης μιας σπάνιας χελώνας εξηγώντας έτσι το σύνδρομο της Σελήνης: Μια πάθηση που δεν γερνούν τα κύτταρα αλλά εκφυλίζεται ο νους με την πάροδο του χρόνου. Και ενώ η συγγραφέας μας γνωστοποιεί εξαρχής ότι ο γιατρός αυτός έχει κατηγορηθεί για σεξουαλική κακοποίηση ενός από τα 43 (!) παιδιά που υιοθέτησε από τους ανθρώπους αυτού του νησιού, μας συστήνει ένα λαμπρό μυαλό, έναν επιστήμονα, έναν σπουδαίο άνθρωπο που μας προκαλεί θαυμασμό και ενδιαφέρον για την πορεία της ζωής του και καταφέρνει σε όλη τη διαδρομή αυτής της καθηλωτικής ιστορίας να ξεχνάμε και να μην πιστεύουμε τον λόγο γιατί έχει κατηγορηθεί και φυλακιστεί για δυο χρόνια! Με έξυπνο τέχνασμα στο τέλος, μαθαίνουμε την αλήθεια αφήνοντας μας μόνους χωρίς καμμία βοήθεια (σαν να μας σπρώχνει στο κενό) και κατά συνέπεια ελεύθερους να κρίνουμε ή να κατακρίνουμε αυτόν τον άνθρωπο! Σπουδαία εξιστόρηση γεγονότων, ζωντανές περιγραφές της ζούγκλας και της ζωής σε αυτήν, κατάδυση στην ανθρώπινη ψυχή, τα αναπόφευκτα και οι ανθρώπινες ατέλειες, όλα τα στοιχεία αυτά συνθέτουν ένα εξαιρετικό βιβλίο που ανεβάζει τους ανθρώπους στα δέντρα αντί να τους αφήνει βολεμένους κάτω και μέσα στον υποτιθέμενο και επίπλαστο πολιτισμό τους!

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2023

Τα πάντα όλα [Κριτική ταινίας]

Everthing, everywhere all at once, (Τα πάντα όλα) ταινία των Ντάνιελ  Κουάν και Ντάνιελ Σάινερτ και οι δύο μαζί αυτοαποκαλούνται Ντάνιελς. Μια εντελώς παλαβή ταινία προτεινόμενη για 11 όσκαρ  από τα οποία κατά τη γνώμη μου μόνο ένα είναι σίγουρο ότι πρέπει να της δοθεί: αυτό του μοντάζ! Πρόκειται για την Έβελιν (πολύ καλή η Μισέλ Γιο) εργαζόμενη, μητέρα, σύζυγος που προσπαθεί απελπισμένα να τα βγάλει πέρα σε όλους τους ρόλους της και επιστρατεύονται με κάποιο τρόπο όλες οι εκδοχές της από παράλληλα σύμπαντα για να τη βοηθήσουν. Εντελώς τρελή ταινία με κάποια αντιαισθητικά στοιχεία, χωρίς ταυτότητα ή μάλλον με πολλές ταυτότητες (δράμα, κωμωδία, περιπέτεια, επιστημονικής φαντασίας, όλα αυτά μαζί;) Είναι αριστούργημα ή μπαρούφα; Μάλλον μια συρραφή στοιχείων από διάφορες ταινίες που αγάπησαν οι δημιουργοί της και σκέφτηκαν να τα βάλουν όλα σε ένα μίξερ και να βγάλουν μόνο ένα στοιχείο. (Ακολουθεί σπόιλερ): Και αναρωτιέται κανείς, μα έπρεπε να μπερδέψουν τόσα στοιχεία, να επιστρατευτούν όλες οι εκδοχές μιας μάνας ώστε να μπορέσει να πει στην κόρη της ότι την αγαπά και θέλει να είναι πάντα δίπλα της; Τόσος ντόρος, τόσος σαματάς για κάτι που είναι σημαντικό μεν αλλά τόσο μονοδιάστατο δε, που δεν δικαιολογούνται οι τόσες διαστάσεις!